World Hemophilia Day : इंग्लंडच्या विक्टोरिया राणीला जीवघणे आजाराची लागण, रक्ताचं होतं पाणी, असे होतात हाल

Hemophilia Day 2024: रक्तस्त्राव विकार म्हणजे ब्लिडींग डिसऑर्डरला हिमोफिलियाला 'ए रॉयल डिसीज' असेही म्हणतात. यामागचे कारण म्हणजे इंग्लंडची राणी विक्टोरिया ज्यांनी 1837-1901 पर्यंत राज्य केले. त्यांना हिमोफिलिया बी किंवा फॅक्टर IX ची कमतरता आहे असे म्हटले जाते. एवढंच नव्हे तर या आजारा लागणी त्यांच्या नऊपैकी तीन मुलांना अनुवांशिकरित्या वारशाने मिळाली. त्यामुळे त्यांचा मुलगा लिओपोल्डचा यांचा वयाच्या 3० व्या वर्षी पडल्यानंतर जास्त रक्तस्त्राव झाल्याने मृत्यू झाला. 

वर्ल्ड फेडरेशन ऑफ हिमोफिलियाच्या आकडेवारीनुसार, आज जगभरात 815100 लोक हिमोफिलियाने ग्रस्त आहेत. कारण बऱ्याच प्रकरणांमध्ये ते प्राणघातक ठरते, म्हणून दरवर्षी 17 एप्रिल हा 'हिमोफिलिया दिवस' म्हणून साजरा केला जातो. अशा परिस्थितीत, संरक्षणासाठी, आपण या अनुवांशिक रक्त विकाराबद्दल तपशीलवार जाणून घेऊ शकता.

हिमोफिलिया म्हणजे काय

सीडीसीच्या मते, हिमोफिलियामध्ये रक्त व्यवस्थित गुठळ्या होत नाही. त्यामुळे दुखापतीनंतर किंवा शस्त्रक्रियेनंतर जास्त रक्तस्राव होतो, ज्याला रक्त गोठण्याचे घटक म्हणतात. हे दोन प्रकारचे असते - हिमोफिलिया ए आणि हिमोफिलिया बी.

हिमोफिलियाची लक्षणे

सांध्यामध्ये सूज, वेदना किंवा कडकपणा होऊ शकतो
त्वचेमध्ये रक्तस्त्राव
तोंडातून आणि हिरड्यांमधून रक्त येणे
लसीकरणानंतर रक्तस्त्राव
कठीण प्रसूतीनंतर बाळाच्या डोक्यातून रक्तस्त्राव होतो
मूत्र किंवा मल मध्ये रक्त
नाकातून रक्तस्त्राव
दुखापतीनंतर त्वरीत रक्तस्त्राव थांबत नाही

हिमोफिलियाचा धोका कोणाला?

बहुतेक प्रकरणांमध्ये, मध्यम वयोगटातील लोक, वृद्ध लोक, तरुण स्त्रिया ज्यांनी अलीकडेच जन्म दिला आहे किंवा गर्भधारणेच्या नंतरच्या टप्प्यात आहेत त्यांना हिमोफिलियाचा धोका असतो.

हिमोफिलिया उपचार?

NHS नुसार, हिमोफिलिया बी असलेल्या लोकांसाठी उपचारांमध्ये नॉनकॉग अल्फा (बेनेफिक्स) नावाच्या औषधाची नियमित इंजेक्शन्स समाविष्ट असतात. हिमोफिलिया ए ग्रस्त लोकांना ऑक्टोकोग अल्फा किंवा डेस्मोप्रेसिन नावाचे औषध मागणीनुसार इंजेक्शन दिले जाते.

स्वतःचे संरक्षण कसे करावे?

ही स्थिती अनुवांशिक असल्याने हिमोफिलियापासून बचाव करण्याचा कोणताही मार्ग नाही. रुग्ण त्यांच्या रक्तस्त्रावाची वारंवारता आणि तीव्रता मर्यादित करण्यासाठी पावले उचलू शकतात.