हिंदूंसाठी भगवा रंग का आहे महत्त्वाचा? जाणून घ्या त्या मागचं रहस्य

Saffron Color Importance For Hindus : हिंदू धर्मातील ऋषी मानतात की रंगांचा मानवी जीवनावर प्रभाव असतो. या कारणांमुळेच काही महत्त्वाच्या कामात काही रंग वापरले जातात. हिंदू धर्माच्या अनुयायी भगवा, केसरी आणि या तीन रंगाचे खूप महत्त्व असते. प्राचीन काळी ऋषीमुनींनी आत्मसात केलेल्या ज्ञानाच्या बळावर अंगीकारला होता. हिंदू धर्मात असे मानले जाते कि  की रंगांचा मानवी जीवनावर प्रभाव असतो. हे जाणून विशेष कामांमध्ये काही खास रंग वापरले जातात. हिंदू धर्माचे अनुयायी भगवा, भगवा आणि नारंगी या तिन्ही रंगांचा ध्वज वापरतात. भगव्या रंगात थोडा फरक असला तरी गेरू आणि केशर एकच रंग असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. केशराचा थोडासा लालसर रंग असतो आणि केशराची पिवळी छटा असते. त्याचे महत्त्व काय आहे ते जाणून घेऊया.

रंगांचे तज्ज्ञ सांगतात की फक्त लाल, पिवळा आणि निळा हेच मुख्य रंग आहेत, एखादा रंग निस्तेज झाला की पांढरा होतो आणि गडद झाला की काळा होतो, बाकीचे तीन मुख्य रंग मिसळून हजारो रंग तयार होतात. हे जन्म, जीवन आणि मृत्यूसारखे आहेत, ज्यांचे आपल्या तत्त्वज्ञानात वारंवार स्पष्टीकरण दिले गेले आहे.

हेही वाचा : मुंबई पोलीस आयुक्तांच्या मुलीच्या लग्नात 'या' बॉलिवूड कलाकारांनी लावली हजेरी

याशिवाय शास्त्रात शरीरात सात चक्र असतात, जी सात शरीरांना जोडलेली आहेत, त्यापैकी भौतिक, सूक्ष्म आणि कार्यकारण हे तीन प्रमुख आहेत. भौतिकात लाल रंगाचा अतिरेक, सूक्ष्म सूर्याच्या पिवळ्या प्रकाशासारखा आणि निळा रंग कारणीभूत ठरतो, म्हणूनच ते आपल्या ज्ञानव्यवस्थेत त्यांचे प्रतीक म्हणून आले आहेत.

भगवा किंवा केशरी रंगाचे महत्त्व: असे म्हटले जाते की भगवा रंग ज्ञान, त्याग, शौर्य, पवित्रता आणि सेवा यांचे प्रतीक आहे, जे हिंदू धर्माच्या मूलभूत घटकांपैकी एक आहेत. म्हणूनच छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या सैन्याच्या, राम-कृष्ण, अर्जुनाच्या रथावरील ध्वज या रंगाचे आहेत. हा सूर्योदय आणि सूर्यास्ताचाही रंग आहे, जो अधर्माचा अंधार दूर करून धर्माचा प्रकाश पसरवण्याचा संदेश देतो. म्हणजेच भारताच्या शाश्वत, सनातनी आणि पूर्वजन्मीच्या संकल्पना सांगणारा हा रंग आहे. म्हणूनच आपल्या ऋषीमुनींनी आपल्या संस्कृतीचे प्रतीक म्हणून ते स्वीकारले. हा रंग आपल्या संस्कृती आणि धर्माच्या शाश्वततेचे प्रतीक मानले गेले आहे. याशिवाय आपल्या ज्ञान परंपरेतही अग्नीला खूप महत्त्व आहे, जो अंधकार आणि वाईटाचा नाश करतो. त्यात लाल, पिवळा, भगवा रंग दिसतो. त्याचा संबंध यज्ञाशीही आहे. जगाला सुंदर बनवायला हवे असा संदेश देणारे यज्ञ हे आपल्या देशात सर्वोत्तम कार्य मानले जाते.

त्यामुळेच प्रत्येक धार्मिक कार्यात भगवा किंवा भगव्या रंगाचा ध्वज फडकवला जातो, ज्यामध्ये यज्ञाच्या ज्योतीप्रमाणे दोन त्रिकोणांचा आकार दिसतो. ते आपल्याला शिकवतात की जगात शांततेसाठी सुसंवाद, सहअस्तित्व, सुसंवाद आवश्यक आहे. म्हणूनच हिंदूंसाठी ध्वज महत्त्वाचा आहे.

(Disclaimer: येथे दिलेली माहिती सामान्य समजुती आणि माहितीवर आधारित आहे. ZEE 24 TAAS त्याची पुष्टी करत नाही.)