Drinking water from plastic bottles in Marathi: आपल्यापैकी बरेच जण ऑफिस किंवा कामाच्या ठिकाणी प्लास्टिकच्या बाटल्यांमध्ये पाणी घेऊन जात असतो. इतकंच नाही तर शाळा-कॉलेजला जाणारी मुलं पाणी पिण्यासाठी वेगवेगळ्या स्टाइलच्या प्लास्टिकच्या बाटल्या वापरतात. पण, प्लास्टिकच्या बाटल्यांमधून पाणी पिणे हृदयासाठी धोकादायक असल्याचे एका अभ्यासातून समोर आले आहे. इतकेच नाही तर क्लिंग फिल्ममध्ये शिजवलेल्या भाज्या आणि ऑनलाइन विकले जाणारे मांसही हृदयासाठी हानिकारक असल्याचे संशोधनातून समोर आले आहे. प्लास्टिकच्या बाटल्या किंवा क्लिंग फिल्ममधील मायक्रोप्लास्टिक्स देखील तुमच्या रक्तप्रवाहातील लहरींच्या संपर्कात येतात, ज्यामुळे हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोकचा धोका 4.5 पटीने वाढू शकतो. तसेच चीनमधील शास्त्रज्ञांच्या एका टीमला रक्ताच्या गाठीमध्ये तब्बल 80 टक्के मायक्रोप्लास्टिक सापडले. ज्यामुळे स्ट्रोक, हृदयविकाराचा झटका आणि डीप व्हेन थ्रोम्बोसिस (डीव्हीटी) होऊ शकतो, असे केलेल्या अभ्यासात समोर आले आहे.
मानवाच्या धमन्यांमध्ये मायक्रोप्लास्टिक सापडले आहे. पाच मिलिमीटरपेक्षा लहान प्लास्टिकचे तुकडे सापडले आहेत. डॉक्टरांनी 304 रुग्णांच्या रक्तवाहिन्यांमध्ये चरबी जमा झाल्याच्या पुराव्याची तपासणी केली. हे मायक्रोप्लास्टिक्स एखाद्या व्यक्तीच्या कॅरोटीड धमन्या आणि प्रमुख रक्तवाहिन्यांमध्ये जमा होतात; मान, चेहरा आणि मानेला रक्तपुरवठा होतो. इतकेच काय, प्लास्टिक किंवा मायक्रोप्लास्टिकमुळे तीन वर्षांचा ब्लॉकेज आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो. तसेच 5 मिमीपेक्षा कमी लांबीचे कोणतेही प्लास्टिक, हे बऱ्याच काळापासून जगभरात एक महत्त्वपूर्ण पर्यावरण आणि आरोग्यविषयक चिंता म्हणून ओळखले जाते. असे असताना रक्ताच्या गाठीमध्ये मायक्रोप्लास्टिक सापडल्याने चिंता व्यक्त होत आहे.
‘ई बायोमेडिसिन’ या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या नवीन अभ्यासात असे दिसून आले आहे की, 30 रुग्णांच्या मेंदूतील सेरेब्रल धमन्या, हृदयातील कोरोनरी धमन्या आणि खालच्या बाजूच्या नसांमध्ये रक्ताच्या गाठींमध्ये याचे नमुने आढळून आले आहेत. त्यामुळे मायक्रोप्लास्टिकचा मानवी आरोग्यावर होणारा परिणाम अचूकपणे तपासण्याची गरज आहे, असे करण्यात आलेल्या अभ्यासात म्हटले आहे. मायक्रोप्लास्टिक्स सापडल्यामुळे हृदयविकाराचा झटका, स्ट्रोक किंवा थ्रोम्बोसिसची तीव्रता वाढू शकते, असे त्यात दिसून आले.
एकदा मायक्रोप्लास्टिक्स तुमच्या धमन्यांमध्ये प्रवेश करतात, तेव्हा तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती आक्रमण करू लागते. यामुळे दीर्घकाळ जळजळ होऊ शकते, ज्यामुळे कालांतराने रक्तवाहिन्यांच्या अस्तरांना नुकसान होते. यामुळे डोळ्यांत पाणी येते आणि हृदयात अडथळे येतात. धमन्या अरुंद होतात. रक्तप्रवाहात अडथळा येतो आणि ठराविक कालावधीनंतर हृदयविकाराचा झटका किंवा शॉक लागण्याचा धोका असतो. तसेच प्राण्यांवर केलेल्या प्रयोगांमध्ये असे दिसून आले की शरीरात जमा झालेल्या मायक्रोप्लास्टिक्समुळे हृदयाच्या लयीत बदल होतो. त्यामुळे हृदयाच्या कार्यात अडथळा निर्माण होऊ शकतो. अलिकडीलच्या अभ्यासानुसार, एका लिटरच्या प्लास्टिकच्या बाटलीमध्ये सात प्रकारच्या प्लास्टिकचे सरासरी 2,40,000 कण असतात. अशा प्रकारे, 20 लिटरच्या कॅनमध्ये किती पाणी असेल याचा विचार करा.
अमेरिकेतील जॉन्स हॉपकिन्स विद्यापीठातील ऑन्कोलॉजीच्या असोसिएट प्रा. तातियाना प्रोवेल यांनी ह्यएक्स डॉट कॉमह्णवर एका पोस्टमध्ये लिहिले आहे की, रक्ताच्या गाठीमध्ये मायक्रोप्लास्टिक सापडणे ही खरोखर वाईट बातमी आहे. आधुनिक जीवनात प्लास्टिक सर्वत्र आहे. तसेच संशोधनातून एक निष्कर्ष काढण्यात आला आहे की, रक्ताच्या गाठींमध्ये मायक्रोप्लास्टिक्सची उच्च पातळी रोगाच्या तीव्रतेशी संबंधित असू शकते.