Maha Kumbh 2025: कोण असतात 'तंगटोडा साधू'? ज्याची मुलाखत IAS पेक्षाही असते अवघड, जाणून घ्या प्रोसेस

Who is Tangtoda Sadhus: प्रयागराजमध्ये महाकुंभ 2025 च्या (Mahakumbh 2025 Prayagraj) तयारी शेवटच्या टप्य्यात आले आहे. या मेळाव्यासाठी देशभरातील साधू-संत विशेषत: 'तंगटोडा साधू' येथे येत असतात. तंगटोडा साधू हे बडा उदासीन आखाड्याशी संबंधित एक विशेष वर्ग आहे, ज्यांना आखाड्याच्या परंपरेत खूप उच्च स्थान आहे. ते सामान्य नागा साधूंपेक्षा वेगळे मानले जातात आणि अत्यंत कठीण प्रक्रियेतून त्यांची निवड केली जाते.

तंगटोडा साधू कोण आहेत?

साधूंच्या नागा वर्गात सामील झालेल्या साधूंना सात प्रमुख शैव आखाड्यांमध्ये नागा म्हणतात. त्याचवेळी 'बडा उदासीन आखाडा' त्याला 'तंगटोडा साधू' म्हंटले जाते. तंगटोडा साधू आखाड्याच्या मुख्य संघात आहेत आणि आखाड्याच्या परंपरा पुढे नेण्यात त्यांची महत्त्वाची भूमिका आहे.

हे ही वाचा: Maha Kumbh 2025: नागा साधूंना थंडी का लागत नाही? जाणून घ्या मनोरंजक उत्तर

IAS मुलाखतीपेक्षा अवघड प्रक्रिया 

अत्यंत गुंतागुंतीच्या प्रक्रियेतून या साधूंची निवड केली जाते. ही प्रक्रिया इतकी अवघड मानली जाते की तिची तुलना संघ लोकसेवा आयोगाच्या (UPSC) नागरी सेवा परीक्षेतील IAS मुलाखतीशी केली जाते. आयएएसच्या मुलाखतीपेक्षा त्यांची मुलाखत अधिक कठीण असल्याचे बोलले जाते. याशिवाय तंगटोडा साधू बनण्याची मुलाखत कोणत्याही सामान्य व्यक्तीला उत्तीर्ण होणे जवळजवळ अशक्य आहे. आयएएस मुलाखतीपेक्षा तंगटोडा  साधू बनण्याची प्रक्रिया अधिक कठीण मानली जाते कारण त्यात विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे कोणत्याही पुस्तकात सापडत नाहीत. हे प्रश्न पूर्णपणे गोपनीय आहेत आणि त्यांची उत्तरे केवळ आखाड्याची दीर्घकाळ सेवा केलेल्या व्यक्तीलाच मिळू शकतात.

हे ही वाचा: Tirupati Stampede: तिरुपती मंदिरात टोकन काढताना चेंगराचेंगरी, सात भाविकांचा मृत्यू; अनेकजण जखमी

जाणून घ्या संपूर्ण प्रक्रिया

देशभरात पसरलेल्या 'श्री पंचायती आखाडा बडा उदासीन निर्वाणी'चे सुमारे पाच हजार आश्रम, मंदिरे आणि मठांचे प्रमुख संत आपल्या योग्य शिष्यांना तंगटोडा साधू बनण्याची शिफारस करतात. ही प्रक्रिया सामान्य नागा साधूंपेक्षा खूपच वेगळी आणि अवघड आहे. तंगटोडा होण्यासाठी निवडलेल्या शिष्यांना 'रमता पंच'समोर सादर केले जाते. रमता हे पंच आखाड्याचे मुलाखत मंडळ म्हणून काम करतात. रमता पंच साधूंच्या निवडीसाठी अत्यंत कठीण परीक्षा घेतात.

विचारलय जाणाऱ्या प्रश्नांमध्ये प्रामुख्याने खालील विषयांचा समावेश होतो

• टकसाल: आखाडा परंपरांचे मूलभूत ज्ञान
• गुरु मंत्र: अध्यात्मिक मंत्र आणि त्यांचा अर्थ
• चिमटा: साधू वापरत असलेली साधने
• धुंध: पूजेची प्रक्रिया
• स्वयंपाकघर: आखाड्याची स्वयंपाकघर व्यवस्था आणि त्याच्याशी संबंधित नियम.

हे ही वाचा: 1 तास 40 मिनिट, एका मूक-बधिर मुलीची कथा दाखवणाऱ्या हॉरर-सस्पेन्स चित्रपटासमोर 'बदला' आणि 'दृश्यम' देखील फेल!

काय आहे निवडीच्या प्रक्रियेची प्रोसेस?

• तंगटोडा साधू बनण्याची प्रक्रिया अनेक दिवस सुरू असते.
• पहिल्या टप्प्यात शिष्याला आखाड्याच्या प्रमुख देवतेसमोर सादर केले जाते.
• यानंतर त्यांना संगमात स्नान केले जाते.
• त्यानंतर त्यांना संन्यास परंपरेची शपथ दिली जाते.
• यानंतर, शिष्याला अनेक दिवस धुना (बोनफायर) समोर एका लंगोटीमध्ये मोकळ्या आकाशाखाली ठेवले जाते. 
• त्यांना सतत 24 तास धुराच्या संपर्कात राहावे लागते. 
• या प्रक्रियेचा उद्देश साधू कठीण प्रसंगांना तोंड देण्यास सक्षम आहे याची खात्री करणे हा आहे.

(Disclaimer: इथे देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य ज्ञानावर आधारित आहे. याबद्दल तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा. संबंधित माहितीसाठी ZEE 24 Taas जबाबदार नसेल.)