भारत 10 नोव्हेंबरला घेणार मोठा निर्णय, पाकिस्ताननंतर आता चीनने ही घेतली माघार

नवी दिल्ली : तालिबानच्या अफगाणिस्तानवर ताबा घेतल्यानंतर पहिल्यांदाच भारत आंतरराष्ट्रीय स्तरावर परिषद घेणार आहे, ज्यामध्ये अनेक देश सहभागी होण्याची शक्यता आहे. अफगाणिस्तान संदर्भात राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार स्तरावरील बैठक (NSA Level Regional Conference on Afghanistan) होणार आहे, ज्यामध्ये पाकिस्ताननंतर चीनने सहभागी होण्यास नकार दिला आहे.

बैठकीला न येण्यामागे चीनचा युक्तिवाद?

10 नोव्हेंबर रोजी भारत आयोजित करत असलेल्या अफगाणिस्तानवरील प्रादेशिक सुरक्षा संवादात भाग घेणार नसल्याचे चीनने म्हटले आहे. टाइम्स ऑफ इंडियाच्या सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, चीनने भारताच्या निमंत्रणाला प्रतिसाद दिला असून या बैठकीला उपस्थित न राहण्याचे कारण या बैठकीची वेळ देण्यात आली आहे. सूत्रांनी सांगितले की, चीनने भारतासोबत अफगाणिस्तानवर बहुपक्षीय आणि द्विपक्षीय चर्चेसाठी तयार असल्याचे सांगितले आहे.

पाकिस्तानने यापूर्वीच निमंत्रण नाकारले

अनेक प्रकरणांमध्ये, चीनचा मित्र पाकिस्तानने चर्चेचे निमंत्रण याआधीच नाकारले होते. सूत्रांनी सांगितले की, पाकिस्तानचा निर्णय दुर्दैवी होता पण आश्चर्यकारक नाही आणि अफगाणिस्तानला आपला तारणहार म्हणून पाहण्याची त्याची मानसिकता दर्शवते.

इराण, रशिया, उझबेकिस्तान, कझाकिस्तान, तुर्कमेनिस्तान, ताजिकिस्तान आणि किर्गिस्तानच्या NSA ने अफगाणिस्तानवरील NSA स्तरावरील प्रादेशिक परिषदेत आपला सहभाग निश्चित केला आहे. अफगाणिस्तानच्या चर्चेत सहभाग नसल्याबद्दल सूत्रांनी सांगितले की, आठपैकी एकाही देशाने तालिबान सरकारला मान्यता दिली नाही. ते म्हणाले की, भारतानेही तालिबान सरकारला मान्यता दिलेली नाही आणि त्यामुळे अफगाणिस्तानला निमंत्रण दिलेले नाही.

परिषदेसाठी सर्व महत्त्वाच्या शेजारी देशांना आमंत्रित केले आहे

अफगाणिस्तानवरील या NSA स्तरावरील प्रादेशिक परिषदेत केवळ अफगाणिस्तानला लागून असलेल्या देशांनाच नव्हे, तर आजूबाजूच्या आशियाई देशांनाही आमंत्रित करण्यात आले आहे. या परिषदेचे अध्यक्षस्थान भारताचे राष्ट्रीय सुरक्षा सल्लागार NSA अजित डोवाल भूषवणार असून ही परिषद 10 नोव्हेंबर रोजी नवी दिल्ली येथे होणार आहे.

सर्व देशांनी बैठकीत सहभागी होण्याची पुष्टी

सूत्रांचे म्हणणे आहे की, रशिया, इराण, मध्य पूर्व आणि मध्य आशियातील सर्व देशांनी या परिषदेत (NSA Level Regional Conference on afganistan) सहभाग निश्चित केला आहे. अफगाणिस्तान धोरणावर भारताचे हे मोठे यश मानले जात आहे. भारतासोबत नेहमीच कटुता बाळगणाऱ्या पाकिस्तानने या परिषदेत सहभागी होण्यास स्पष्ट नकार दिला असला तरी त्याच्या प्रतिक्रियेला राजनैतिक वर्तुळात फारसे महत्त्व दिले जात नाही.

सर्व देशांचे NSA देखील पंतप्रधान मोदींना भेटणार आहेत

यापूर्वी इराणने 2018 आणि 2019 मध्ये अशाच प्रकारच्या परिषदा आयोजित केल्या होत्या. चीनने त्या परिषदेत हजेरी लावली असली तरी पाकिस्तानने त्यापैकी एकाही कार्यक्रमात भाग घेतला नाही. सहभागी देशांचे NSA देखील संयुक्तपणे भारताचे पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची भेट घेतील. अजित डोवाल मंगळवारी अफगाण चर्चेपूर्वी उझबेकिस्तान आणि ताजिकिस्तानच्या समकक्षांशी द्विपक्षीय चर्चा करतील.