उच्च बीएमआय आणि कॅल्शियम यांच्यातील संबंध, बीएमआय कॅल्क्युलेटर आणि कॅल्शियम रीच फूड बद्दल महत्त्वाची माहिती

Health News : आधुनिक आणि धकाधकीच्या जीवनात आरोग्यदायी जीवनशैलीला अनन्यसाधारण महत्व प्राप्त झालेले आहे. खान पानातील अनियमितपणा व अनियंत्रणामुळे लठ्ठपणा सारख्या समस्या आजकाल मोठ्या प्रमाणावर वाढीस लागल्या आहेत. आहार, व्यायाम आणि अनुवंशिकता यांसारख्या घटकांवर सामान्यपणे चर्चा केली जात असताना एक घटक ज्याच्याकडे अनेकदा दुर्लक्ष केले जाते ते म्हणजे बॉडी मास इंडेक्स आणि त्यात कॅल्शियमची असलेली भूमिका. बी एम आय कॅल्क्युलेटर आणि शरीरातील कॅल्शियमची पातळी यातील दुवा शोधणे हा या बातमीचा मूळ उद्देश आहे. त्याचबरोबर आपण हे ही जाणून घेण्याचा प्रयत्न करू की कॅल्शियम रीच फुड वजन व्यवस्थापन आणि आरोग्यावर कसा परिणाम करू शकते.

लठ्ठपणा हा सध्याच्या काळातील आरोग्यबाबतचा महत्त्वाचा आणि चिंतेचा विषय आहे. अलीकडच्या काळात हा विषय अधिकाधिक गंभीर होत चालला आहे. वर्ल्ड हेल्थ ऑर्गनायझेशन च्या अंदाजानुसार जगभरात 1.9 अब्ज प्रौढ लोक हे लठ्ठ आहे आणि त्यापैकी 650 दशलक्ष लोक गरजेपेक्षा अधिक लठ्ठ आहेत. ही धक्कादायक आकडेवारी लठ्ठपणाची कारणे आणि आरोग्यावरील परिणाम समजून घेण्याची गरज निर्माण करते आणि त्याच सोबत त्यांच्या वरील तातडीच्या उपायांची गरज देखील निर्माण करते.

बीएमआय कॅल्क्युलेटर काय आहे?
उच्च बीएमआय आणि कॅल्शियम यांच्यातील संबंध जाणून घेण्यासाठी आधी बॉडी मास इंडेक्सची संकल्पना समजून घेणे महत्वाचे आहे. बीएमआय, किंवा बॉडी मास इंडेक्स, हा एक संख्यात्मक मूल्य आहे जो एखाद्या व्यक्तीच्या उंची आणि वजनानुसार मिळवला जातो. हे मूल्य एखादी व्यक्ती कमी वजनाची, निरोगी वजनाची, जास्त वजनाची किंवा अति लठ्ठ श्रेणीत येते की नाही याचे विस्तृत संकेत देते. बी एम आय कॅल्क्युलेटर हे जरी निरोगी आरोग्याचे परिपूर्ण माप नसले तरी वजनाशी संबंधित जोखीम आणि संभाव्य आरोग्य विकार समजून घेण्यासाठी ते एक मानक व मार्गदर्शक संकल्पना म्हणून काम करते.

परंपरागतपणे, वजन वाढ, ग्रहण केलेली कॅलरीज विरुद्ध उपभोगलेल्या कॅलरी यांच्यातील संबंध हा वजन व्यवस्थापनातील प्रमुख मुद्दा आहे. परंतु, अलीकडील अभ्यासांनी शरीरातील कॅल्शियम पातळी आणि बीएमआय यांच्यातील एक अत्यंत आकर्षक दुवा उघडकीस उघडकीस आणलेला आहे. संशोधकांनी शोधून काढले की शरीरातील कॅल्शियमची कमी पातळी हे लठ्ठपणा वाढीचे कारण बनू शकते त्यामुळे शरीरात इष्टतम कॅल्शियम पातळी राखण्याचे महत्त्व ते अधोरेखित करतात.

कॅल्शियम हा मानवी शरीरातील एक महत्त्वपूर्ण खनिज आहे. जो प्रामुख्याने हाडांच्या आरोग्याशी संबंधित आहे. कॅल्शियम विविध चयापचयाच्या प्रक्रियांमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. तसेच स्नायूंची आकुंचन, मज्जातंतू सिग्नलिंग आणि हार्मोन स्त्राव नियंत्रित करण्यास देखील कॅल्शियम विशेष मदत करते. विशेषतः कॅल्शियमचा चरबीच्या चयापचयावर महत्वपूर्ण प्रभाव असल्याचे आढळून आले आहे. कॅल्शियमचे योग्य प्रमाणात सेवन केल्यास चयापचय वाढते ज्यामुळे शरीराला ऊर्जेसाठी लागणारी चरबी कार्यक्षमतेने वापरता येते. या प्रक्रियेमुळे बीएमआय देखील कमी होऊ शकते आणि त्यामुळे योग्य वजन व्यवस्थापनात मदत होऊ शकते. कॅल्शियम मुळे इन्सुलिनच्या निर्मितीमध्ये आणि संचयावर देखील प्रभाव पडते. इन्सुलिन हा एक संप्रेरक आहे जो रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करतो.

बीएमआय मूल्याची गणना कशी करावी?
बीएमआय गणना करण्यासाठी खालील सरासरी घटकांचा वापर केला जातो
- आपली वजनाचं मोजमाप किलोग्राममध्ये (kg) द्या.
- आपली उंची मीटरमध्ये (m) द्या.

आपले वजन आणि उंचीचे योग्य आकडे प्राप्त केल्या नंतर बीएमआय गणना करण्यासाठी खालील सरासरी फार्मूला वापरला जातो:
बीएमआय = वजन (किग्रॅ) / (उंची)² (मीटर)

बी एम आय मूल्य जाणून घेण्यासाठी तुम्ही बीएमआय कॅल्क्युलेटर चा वापर देखील करू शकता. इंटरनेट ॉवरती आपल्याला सहजतेने अनेक बीएमआय कॅल्क्युलेटर शोधता येतील. तसेच प्ले स्टोर वरती उपलब्ध असलेल्या बीएमआय कॅल्क्युलेटर ॲप्सचा उपयोग करूनही तुम्ही बी एम आय मूल्य प्राप्त करून घेऊ शकता.

BMI Table
तुम्ही खालील टेबलचा वापर करून आपल्या बीएमआय स्कोर तपासू शकता:
कमी वजन: BMI 18.5 पेक्षा कमी
सामान्य वजन: BMI 18.5 आणि 24.9 दरम्यान
जास्त वजन: BMI 25 आणि 29.9 दरम्यान
लठ्ठपणा (वर्ग 1): BMI 30 आणि 34.9 दरम्यान
लठ्ठपणा (वर्ग 2): BMI 35 आणि 39.9 दरम्यान
गंभीर लठ्ठपणा (वर्ग 3): BMI 40 किंवा उच्च

उच्च बीएमआय / लठ्ठपणाशी संबंधित आरोग्य विकार
बहुतेकदा उच्च बी एम आय द्वारे दर्शविला जाणारा लठ्ठपणा ही एक महत्त्वपूर्ण आरोग्याशी निगडित असलेली चिंता आहे ज्यामुळे अनेक विकार होऊ शकतात. संशोधनात असे दिसून आले आहे की उच्च बीएमआय असलेल्या व्यक्तींमध्ये हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग, टाईप २ मधुमेह, विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग आणि विकसनशील मस्क्युलोस्केलेटल समस्या यांसारख्या परिस्थितीचा धोका असतो. अशा प्रकारचे अनेक आरोग्याशी निगडित असलेले धोके उच्च बी एम आय हे प्रभावीपणे अधोरेखित करते.

बीएमआय आणि कॅल्शियममधील संबंध
नवीन संशोधनांनमुळे बी एम आय आणि कॅल्शियम पातळी यांच्यातील एक वेगळा संबंध उघडकीस आलेला आहे. शरीरातील कॅल्शियमची कमी पातळी लठ्ठपणा वाढण्यास कारणीभूत ठरते कारण कॅल्शियम विविध चयापचय प्रक्रियांमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. पुरेशा प्रमाणात कॅल्शियमचे सेवन केल्याने चयापचय वाढते आणि शरीरात साचलेल्या चरबीचा वापर करण्यास मदत होते ज्यामुळे बीएमआय मूल्य कमी होतो.

आपल्या आहारात कॅल्शियम रिच फूड चा समावेश कसा करावा?
 कॅल्शियम रिच फूड चा आपल्या आहारात समावेश करणे हा कॅल्शियमची कमतरता पूर्ण करण्यासाठी आणि निरोगी बीएमआयला प्रोत्साहन देण्यासाठी खूप उपयोगी ठरते. खाली नमूद केलेले पदार्थ हे कॅल्शियम चे उत्तम स्त्रोत आहेत.

दूध आणि दूधद्वारे बनवलेले खाद्यांमध्ये कॅल्शियम सर्वाधिक मात्रेत आहे. दूध, दही, चीस, पनीर आपल्या आहाराचा महत्त्वाचा भाग आहे. ब्रोकोली, पालक, काजू, बादाम, तीळ, मसूर डाळ, ब्रेड, सोयाबीन या पदार्थांमध्ये कॅल्शियम आहे.

कॅल्शियम कमतरतेची लक्षणे
आपले आरोग्य निरोगी राहण्यासाठी कॅल्शियमच्या कमतरतेची चिन्हे ओळखणे फार महत्त्वाचे आहे. कमी कॅल्शियम पातळीच्या सामान्य लक्षणांमध्ये मसल क्र्यांप, ठिसूळ नखे, दात किडणे यांचा समावेश होतो. ही लक्षणे लक्षात घेऊन तुम्ही कॅल्शियमची कमतरता लवकर दूर करू शकता.

निष्कर्ष
उच्च बी एम आय आणि कॅल्शियम पातळी यांच्यातील संबंध आपल्या दैनंदिन आहारात कॅल्शियम रिच फूड चा समावेश करण्याचे महत्त्व अधोरेखित करतो. पाचनक्षमता आणि वजन व्यवस्थापनावर कॅल्शियम चा प्रभाव समजून घेऊन तुम्ही निरोगी बीएमआय राखून ठेवण्यास प्रयत्न करू शकता आणि संबंधित आरोग्य विकारांचा धोका टाळू शकता. परंतु हे लक्षात ठेवणे अत्यंत आवश्यक आहे की निरोगी जीवनशैली राखण्यासाठी नियमित व्यायाम, संतुलित आहार आणि नियमित वैद्यकीय तपासणी यांसह विविध घटकांचा समावेश आवश्यक आहे. सर्वांगीण दृष्टिकोन स्वीकारल्यास तुमचे आरोग्य निरोगी आणि जीवन अधिक परिपूर्ण होण्याचा मार्ग मोकळा होतो.

Disclaimer- This article is part of IndiaDotCom Pvt Lt’s Consumer Connect Initiative, a paid publication programme. IDPL claims no editorial involvement and assumes no responsibility or liability for any errors or omissions in the content of the article.