या देशात छापल्या जातात अफगाणिस्तानच्या नोटा, रुपयाच्या तुलनेत इतकी आहे किंमत

Afghanistan Crisis : तालिबानने अफगाणिस्तानवर कब्जा केला आहे आणि नजीकच्या भविष्यात येथे अफगाणिस्तानच्या चलनाची घसरण किंवा अस्थिरतेबद्दल जोरदार चर्चा सुरू आहे. संकट असूनही, चलन आतापर्यंत स्थिर राहिले आहे. अफगाणिस्तान आपले चलन देशात नाही तर बाहेरून छापून घेत आहे. अफगाणिस्तानचे चलन कसे आहे, कुठे आणि कसे छापले जाते?

अफगाणिस्तान चलन अफगाणी

अफगाणिस्तानात तालिबान्यांनी कब्जा केल्यानंतर बँकांची स्थिती आणि तेथील चलनाची स्थिती याबाबत बराच गोंधळ आहे. लोकांना बँकांमधून पैसे काढताना अडचणीत येत आहेत. अफगाणिस्तानच्या चलनाचे नाव अफगाणी आहे. एकेकाळी अफगाण रुपया इथे चालत असे, पण 1925 मध्ये देशात अफगाणी हे नवीन चलन सुरू झाले.

अफगाणिस्तान बँक

अफगाणिस्तान मध्यवर्ती बँकेवर चलनाची छपाई आणि वितरण आणि नियंत्रण करण्याची जबाबदारी आहे. त्याची स्थापना 1939 मध्ये झाली. या बँकेचे मुख्यालय काबूलमध्ये आहे. या बँकेच्या देशभरात 46 शाखा आहेत. तालिबान्यांनी सत्ता हाती घेतल्यापासून या बँकेच्या प्रमुखपदाचे पद रिक्त आहे. तालिबानने शेवटची सत्ता काबीज केली तेव्हा अफगाणी चलनाचे अवमूल्यन झाले होते. यावेळीही अशीच शक्यता आहे.

अफगाणिस्तानमध्ये एका अफगाणी ते 1000 अफगाणी चलन चालते. हे चलन अफगाणी नोट आणि नाणे दोन्ही स्वरूपात उपलब्ध आहे. अफगाणिस्तान बँक दर पाच वर्षांनी नवीन नोटा छापते, पण या नोटा अफगाणिस्तानात नव्हे तर बाहेर छापल्या जातात.

इंग्लंडमधील बेसिंगस्टोक येथील जगातील सर्वात मोठ्या खाजगी चलन छापखान्यात अफगाणिस्तानचे चलन छापले जाते. जगभरातील 140 देशांचे चलन येथे छापले जाते. अफगाणिस्तानचे चलन सध्या येथे छापले जात आहे.

80 च्या दशकात अफगाणिस्तानचे चलन एका रशियन कंपनीने छापले होते, परंतु जेव्हा 2002 मध्ये हमीद करझाई यांच्या नेतृत्वाखाली अफगाणिस्तानात नवीन लोकशाही सरकार स्थापन झाले तेव्हा ते एका यूके कंपनीला देण्यात आले.

असे मानले जाते की ब्रिटनचे हे चलन प्रेस अफगाणिस्तानच्या नोटांची रचना देखील करते. त्याची सुरक्षा मानके खूप मजबूत आहेत. त्यामुळे बनावट नोटा बनवण्याची किंवा छापण्याची शक्यता फारच कमी आहे. 01, 05, 10, 50, 100, 500 आणि 1000 च्या चलनात अफगाणी नोट छापल्या जातात.

100 रुपये म्हणजे 115 अफगाणी

अफगाणिस्तानमध्ये सध्या प्रचंड गोंधळ आहे. लोक देश सोडून जाण्यासाठी स्पर्धा करत आहेत. विमानतळाबाहेर लोकांची गर्दी आहे. त्याचा परिणाम आता येथील चलनावरही होण्याची भीती व्यक्त केली जात आहे. भारतीय रुपयाशी तुलना करायची झाली तर सध्या भारताचे 100 रुपये म्हणजे 115 अफगाणीच्या बरोबरीचे आहेत.