PCOS : पॉलिसायक्लिक ओव्हरियन सिंड्रोमचं लवकर निदान होणं गरजेचं; कसं होणार वेळीच निदान?

PCOS : PCOS किंवा अधिक प्रचलित नाव PCOD अर्थ पॉलिसायक्लिक ओव्हरियन सिंड्रोम असा होतो. सर्वसाधारणपणे प्रजननक्षम वयोगटातील आणि बॉडी मास इंडेक्स (BMI) जास्त असलेल्या स्त्रियांवर याचा परिणाम होतो. हा विविध प्रकारच्या समस्यांचा एक समूह आहे, ज्याचा संबंध पाळीमधील अनियमितता, हायपरअँड्रोजेनिझमची लक्षणे, अल्ट्रासोनोग्राफीमध्ये अंडाशयाचे आकारमान वाढल्याचे आणि ते पॉलिसायक्लिक स्वरूपाचे दिसत असल्याचे आढळणे. 

मुंबईतील ऑब्स्टेट्रिशियन अँड गायनॅकोलॉजिस्ट डॉ. रोहन कृष्णकुमार यांच्या सांगण्यानुसार, आजकाल जीवनशैलीमधील बदलांमुळे तरुण आणि किशोरवयीन मुलींमध्ये PCOS च्या घटनांत वाढ झालेली दिसत आहे. तरुण मुलींना PCOS विषयी जागरुक करण्यासाठी या समस्येचे लवकरात लवकर निदान व्हायला हवे. मुख्यत्वे आहारातील सुधारणा, जीवनशैतील बदल आणि व्यायाम हे या समस्येवरील उपचारांचे प्रमुख आधारस्तंभ आहेत. 

डॉ. रोहन म्हणतात, आज अल्ट्रासोनोग्राफीच्या अतिरिक्त वापरामुळे PCOSचे निदान नको तितक्या प्रमाणात केले जात आहे. PCOSच्या निदानासाठी आणि उपचारांसाठी केवळ अल्ट्रासाऊंडचा वापर कधीही केला जाता कामा नये. नेहमी लक्षणांची शहानिशी करून घ्यायला हवी आणि त्यानंतरच हार्मोनल किंवा वैद्यकीय उपचार सुरू केले पाहिजेत. 
PCOS चे निदान लवकर झाल्यास पाळीमध्ये नियमितता आणणे, इन्सुलिन प्रतिबंध नियंत्रणात ठेवणे आणि वंध्यत्वाच्या समस्येचा सामना करणाऱ्या दाम्पत्यांना अपत्यप्राप्तीच्या दृष्टीने अधिक चांगले परिणाम मिळणे यासंदर्भात अधिक यश मिळण्यास मदत होते.

मुंबईतील डायग्नोस्टिक्सचे चीफ पॅथोलॉजिस्ट डॉ. राजेश बेंद्रे यांनी सांगितलं की, PCOS म्हणजे किती गुंतलेल्या पहेल्याच्या आरंभिक भाग आहे, ज्या सामान्यपणे दुरुस्तपूर्णपणे वाचल्या जातात. अनियमित मासिक चक्र, मुखावरल्या किंवा शरीराच्या काही अतिरिक्त केसांची वाळ, आणि अजून वजनाची अनपेक्षित वाढी यात्रेलेल्या पहिल्या तुकड्यांसारखी आहे, विचारणार्या आणि किंवा अक्षम झालेल्या. या लक्षणांची स्वीकार आणि वैद्यकीय सल्ला मिळवणे, PCOS च्या पहेल्याच्या रहस्याची सुरुवातीची पायरीची चरण आहे.

डॉग्नॉस्टिक्स नंतर, त्या चौकशीकर्त्याच्या टूलकिटसरच काम करतात, एन्दाच्या रहस्याला प्रकटीकरण घेतल्याची. हार्मोन अंशाची मूलभूत मान्यता, सामान्यपणे रक्ताच्या चाचण्यांमध्ये येते. अण्ड्रोजन्स (पुरुष हार्मोन्स) च्या उंचावलेल्या स्तरे आणि इंसुलिन प्रतिरोधाच्या अनियमितता, गुप्त खुण्याची सुरक्षित इशारे शोधण्यास सामर्थ्य आहे, ज्यामुळे PCOS च्या मूल हार्मोनीच्या असंतुलनाची परिभाषा करणारे आहे. अतिरिक्तपणे, अल्ट्रासाउंड इमेजिंग, एक दरवाजा गुमतील आहे, पहिल्याच्या तुकड्याची गप्प शोधता आहे, आणि सिंड्रोमला संवाद देणार्या गर्भाशयाच्या अंडांवरील अंडींची प्रतिनिधित्व करतात.

ही डॉग्नॉस्टिक टूल्सद्वारे आरंभिक ओळख अत्यंत महत्त्वाची आहे कारण ही महिलांना त्यांच्या आरोग्याच्या मार्गाची काळजी घेण्याची क्षमता देते. PCOS फक्त अनियमित गोष्टी किंवा सौंदर्यिक चिंतांच्या बद्दल नसल्याने, ती अनधिकृत आयामांची पुर्नवाची आहे; ती निदानाच्या मार्गाच्या पायरीच्या अंशाची आहे. डॉग्नॉस्टिक्सच्या माध्यमातून आरंभिक ओळख हा महत्त्वाचा आहे कारण हे महिलांना त्यांच्या आरोग्याच्या मार्गाची तयारी करण्याची क्षमता देते. 

जीवनशैलीतील बदल, जसे की संतुलित आहार घेणे आणि नियमित व्यायाम समाविष्ट करणे, पहेल्याच्या तुकड्यांच्या सयानंत्रित प्रतिमेची तयारी करण्यासाठी आहे. आवश्यक असल्यास, औषधे PCOS पहेल्याच्या तुकड्यांत स्थानिक काम करतात, हार्मोनिक संतुलन पुनर्स्थापित करण्यासाठी आणि लक्षणे शमन करण्यास मदतील आहेत.

सारख्या अर्थाने, PCOS समजण्याच्या आधारावर त्याच्या आरंभिक संकेतांची मान्यता आणि डॉग्नॉस्टिक टूल्सचा वापर करण्याच्या आवश्यकतेला आधार आहे. आरंभिक ओळख ही प्रभावी व्यवस्थापनाच्या मार्गाच्या तात्पुरत्या दाखल चाबूक आहे, महिलांना त्यांच्या आरोग्याच्या मार्गाच्या जाणकारी, सहनशीलता आणि आरोग्याच्या अधिक आशा असल्याची संधी देते.