'मुलं शांत बसत नाहीत, दिला मोबाईल हातात' अशा पालकांची डोळे उघडण्याची वेळ आलीये! एक्सपर्ट म्हणतात...

Mobile Affects Child Eye To Brain : मुलांच्या हातात मोबाइल आता सर्रास पाहायला मिळतो. अगदी एक महिन्याच्या बाळापासून ते पाच वर्षांहून अधिक मुलांपर्यंत सगळ्यांनाच मोबाइलचं आकर्षण आहे. कधी त्यांना जेवताना किंवा शांत बसवण्यासाठी मोबाइल दिला जातो. पण हाच मोबाइल त्यांच्या डोळ्यांपासून अगदी मेंदूपर्यंत सगळ्याच अवयवांवर परिणाम करत आहे. 

| Feb 08, 2024, 14:18 PM IST

हल्ली अनेक पालक आपल्या मुलांना व्यस्त किंवा शांत ठेवण्यासाठी सर्रास मोबाइल फोन हातात दिला जातो. काही मुलं मोबाइलमध्ये गेम खेळतात तर काही मुलं यूट्यूबमध्ये व्यस्त असतात. पण या मुलांना फोनची सवय लागते यात शंका नाही. त्यामुळे तुम्ही मुलांच्या हातात फोन देत असाल तर आताच सावध व्हा. कारण मुलं यामुळे एका विशिष्ट आजारांच्या विळख्यात अडकत आहेत. याबाबत झी चोवीस तासने डॉ. नुसरत बुखारी, एमबीबीएस बीओएमएस, आय सर्जन यांच्याशी संवाद साधला. यावर त्यांनी दिलेली प्रतिक्रिया प्रत्येक पालकांनी वाचणे गरजेची आहे. 

सुपर ऍक्टिव मोडमधील मुलाला व्यस्त ठेवण्यासाठी किंवा शांत करण्यासाठी मुलाला हातात सर्रास मोबाइल दिला जातो. यामुळे मुलांच्या मानसिक विकासावर परिणाम होतो. महत्त्वाचं म्हणजे हा परिणाम नकारात्मक प्रभावाचा असतो. यामुळे अनेक आजार मुलांना होण्याचा धोका देखील अधिक असतो. एका अभ्यासातून असे समोर आले आहे की, पालक एक महिना ते पाच वर्षे वयोगटातील मुलांना फोन दाखवतात किंवा त्यांचे मनोरंजन करण्यासाठी मुलांना हातात फोन देतात. पण यामुळे मुलांना अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. याबाबत डॉक्टरांशी संवाद साधले असता त्यांनी सांगितले की लहान मुलांना फोन अजिबात देऊ नये कारण त्याचा सर्वात नकारात्मक परिणाम मुलांवर होतो.

1/7

मानसिक आरोग्यावर होतो परिणाम

Harmful effects of using mobile phones

लहान मुलांचा फोन वापरल्याने त्यांच्या मानसिक आरोग्यावर परिणाम होतो. याशिवाय मुलं उशिरा बोलायला शिकतात किंवा नीट बोलू शकत नाहीत. डोळ्यांवर परिणाम होतो. मुलांची दृष्टी कमकुवत होऊ शकते. डोळ्यांचे आजार होऊ शकतात. पुरेशी झोप न मिळाल्यास त्याचा मेंदूवर परिणाम होतो. मुलांना वाचन आणि लिहिण्यातही अडचण येऊ शकते. त्याच वेळी, मुले एका गोष्टीवर लक्ष केंद्रित करू शकत नाहीत आणि ते एका जागी बसत नाहीत. 

2/7

झोप कमी होते

Harmful effects of using mobile phones

सतत मोबाइल बघितल्यावर मुलांच्या झोपेवरही परिणाम होतो. कारण मोबाइलमध्ये असलेला प्रकाश हा मुलांची झोप कमी करतो किंवा त्यावर परिणाम होतो. डोळ्यावर थेट प्रकाश पडत असल्यामुळे झोपेसाठी लागणारा अंधार आणि त्या ग्रंथी ऍक्टिव होण्यास वेळ लागतो. मोबाइल फोनच्या स्क्रीनवर दीर्घकाळ राहिल्याने आपल्या डोळ्यांवर लक्षणीय ताण पडतो ज्यामुळे डोळ्यांच्या दृष्टीच्या गंभीर समस्या उद्भवतात. इंटरनेट ब्राउझ करताना, वेब सिरीज पाहताना किंवा व्हिडिओ गेम्स खेळताना मुलांचा बराच वेळ स्क्रीनकडे टक लावून बसण्याची प्रवृत्ती असते. अशा दीर्घ प्रदर्शनामुळे वारंवार झोपेची कमतरता येते ज्यामुळे डोळ्यांवर अनिष्ट परिणाम होतात.

3/7

ताण

Harmful effects of using mobile phones

तुम्हाला वाटेल मोबाइल बघून मुलांना कसला ताण पडत असेल पण या त्रासातून मुलं जातात. हा ताण त्यांच्या मेंदूवरही पडतो कारण कमी वयात अनेक गोष्टी ग्रास्पिंग करण्याच्या नादात त्यांच्यावर ताण येतो. 

4/7

हानिकारक रेडिएशनच्या अधीन

Harmful effects of using mobile phones

मोबाइल फोन रेडिएशन पाठवतात. असे म्हटले जाते ते मुलांच्या मेंदू आणि इतर शारीरिक कार्यांसाठी हानिकारक असू शकते. असे अभ्यास आहेत, जे या रेडिएशनकडे ट्यूमरचे संभाव्य कारण म्हणून देखील सूचित करतात जे मुलांसाठी हानिकारक असू शकतात. काही अभ्यासाच जास्त काळ मोबाईल फोन जवळ ठेवू नये असं सांगितलं जातं. एवढंच नव्हे तर झोपतानाही मोबाईल लांब ठेवण्याचा इशारा दिला जातो. झोपताना आपल्या डोक्याजवळ सर्रास मोबाइल ठेवला जातो. जो मेंदूसाठी अतिशय हानिकारक असते. पालक आणि मुलांनी संभाव्य हानी लक्षात ठेवली पाहिजे.

5/7

मेंदूचा विकास सुन्न होतो

Harmful effects of using mobile phones

मोबाईल फोनवरील स्क्रीनचा बराचसा वेळ मनोरंजनात घालवला जातो ज्यामध्ये मेंदूची कोणतीही क्रिया होत नाही. यामुळे मेंदूचा विकास खुंटतो. जेव्हा आपण आपल्या मोबाईल फोनवर जास्त काळ सामग्री वापरतो तेव्हा आपल्या मेंदूच्या पेशी हायबरनेशनमध्ये जातात. मुलांसाठी हे आणखी चिंताजनक असू शकते कारण ते मेंदूच्या विकासाच्या गंभीर टप्प्यात आहेत. आपल्या शरीराप्रमाणेच आपल्या मेंदूलाही चांगल्या प्रकारे विकसित होण्यासाठी नियमित व्यायामाची गरज असते. मोबाईल फोनच्या अतिवापरामुळे मुलांच्या मेंदूच्या चांगल्या विकासात बाधा येऊ शकते.

6/7

बसून-झोपून तासन् तास मोबाइल पाहणे

Harmful effects of using mobile phones

मुलांच्या मोबाईल फोनच्या वापराचा एक मोठा भाग झोपून किंवा बसून पाहिला जातो. यामुळेही शरीरावर गंभीर परिणाम होतात. एक म्हणजे त्यांच्या नाजूक शरीराला वाईट आसनांमुळे शारीरिक हानी होऊ शकते. बैठ्या जीवनशैलीमुळे लठ्ठपणा, आळशीपणा, नैराश्य इत्यादी विविध समस्या उद्भवू शकतात. लहान मुलांच्या मोबाइल फोनच्या अतिवापराचे हे गंभीर परिणाम आहेत. लहान मुलांची हाडे मऊ असतात ज्या आकारात आपण त्यांना जास्त काळ ठेवतो. विकृत आणि अर्गोनॉमिक पवित्रा त्यांच्या भविष्यासाठी गंभीर परिणाम देऊ शकतात. जास्त स्क्रीन वेळ देखील त्यांना लठ्ठपणा, मधुमेह, रक्तदाब इत्यादी जीवनशैलीच्या समस्यांना बळी पडते.

7/7

तज्ज्ञांची प्रतिक्रिया

Harmful effects of using mobile phones

मुलांच्या वाढत्या मोबाईलमुळे त्यांच्या संपूर्ण आरोग्यावर परिणाम होत असल्याचं डॉ. नुसरत बुखारी एमबीबीएस बीओएमएस आय सर्जन यांनी सांगितलं. मोबाइलच्या अतिवापरामुळे मायोपियाचे प्रमाण वाढते. कमी वयात जास्त ताण देऊन फोकस करावे लागते. तसेच मोबाइलच्या रिफ्लेक्शनचा डोळ्यावर परिणाम होतो. यामुळे ऍलर्जी, ड्रायनेस सारख्या समस्या जाणवतात. डोळ्यांना लगेच इन्फेक्शन होण्याची दाट शक्यता असते. नजर यामुळे कमजोर होते. तसेच डोळ्यावर ताण पडल्याचा परिणाम मेंदूवर होतो. डोकं जड राहतं. आणि मुलांमधील हालचाल कमी होऊन लठ्ठपणा वाढतो.