दारूसाठी 'पेग' हा शब्द आला कुठून? काय आहे 30 ml, 60 ml चं गणित?

मुंबई : एका वेळी ग्लासमध्ये किती प्रमाणात वाइन ओतली पाहिजे हे मद्यापान करणाऱ्या व्यक्तीवर अवलंबून असतं. उदाहरणार्थ, अति-उच्चभ्रू समाजातील पार्ट्यांमधील महागड्या वाईन ग्लासमध्ये आणि हायवेच्या बाजूला ट्रक ड्रायव्हरच्या हातात अडकलेल्या प्लास्टिकच्या कपमध्ये पडलेल्या वाईनची गुणवत्ता आणि प्रमाण पूर्णपणे भिन्न असू शकतं. मग आता अनेकांच्या मनात हा प्रश्न आहे की हा 'पेग' काय आहे? ज्याला स्केलमध्ये दारू ओतण्याचं युनिव्हर्सल युनिट बनवलं गेलंय. 

सामान्य मद्यपींसाठी हे मानक लहान होतं, तर थोडी जास्त घेणाऱ्यांसाठी 'पतियाला पेग' हे प्रमाण होतं. काय आहे वाइन पेगची संपूर्ण कहाणी, जाणून घेऊया.

दारूचा हा 'पेग' आला कुठून?

तज्ज्ञांचे म्हणणं आहे की, संपूर्ण जगात भारत आणि नेपाळ हे एकमेव देश आहेत, जेथे दारू खरेदी करताना आणि पिताना किंवा इतरांना सर्व्ह करताना 'पेग' हा शब्द वापरला जातो. सामान्य भारतीयांसाठी लहान किंवा लहान म्हणजे 30 मि.ली. तर मोठा किंवा मोठा म्हणजे 60 मि.ली. काही शौकीन एकावेळी 90 मिली घेतात.

इंटरनेटवर उपलब्ध माहितीनुसार, पेगची उत्पत्ती डेन्मार्कमधील मोजमाप paegl एककापासून झाली आहे. कॉकटेल इंडिया यूट्यूब चॅनेलचे संस्थापक संजय घोष उर्फ ​​दादा बारटेंडर यांच्या मते, पेग हे भारत आणि नेपाळमध्ये अल्कोहोल मोजण्याचं मानक एकक म्हणून ओळखलं जातं. मद्य 25 मिली लहान, तर मोठी 50 मिली, पण 30 मिली आणि 60 मिली का, याचंही कारण घोष अतिशय रंजकपणे सांगितलं आहे.

30 मिली, 60 मिली चे गणित काय आहे

घोष यांच्या मते, 30 मिलीला मद्य देण्यासाठी सर्वात लहान युनिट म्हणून मान्यता मिळण्यामागे दोन प्रमुख कारणं आहेत. सर्वात मोठं कारण आरोग्य आहे. अल्कोहोलमधील घटक पोटात पोहोचल्यानंतर आपलं शरीर त्याला बाह्य विषारी घटक मानतं. त्यामुळे शरीरातून बाहेर पडण्याची प्रक्रिया लगेच सुरू होते. यासाठी आपलं यकृत आणि इतर अवयव अल्कोहोलचे वेगवेगळ्या रसायनांमध्ये मोडतात. 

घोष यांच्या म्हणण्यानुसार, 30 मिली इतकी आदर्श मात्रा आहे. जे हळूहळू सेवन केल्यावर आपलं शरीर ते सहज पचवू शकतं. दादा बारटेंडर पुढे म्हणतात, की बहुतेक दारूच्या बाटल्या 750 मि.ली. अशा परिस्थितीत जो बारटेंडर 30 मिली आणि 60 मिलीच्या प्रमाणात दारू देतो, त्याने बाटलीतून किती दारू वापरली याचा हिशेब ठेवणं सोपं जातं. त्याच वेळी, मद्य सर्व्ह करण्याचे आंतरराष्ट्रीय एकक 1 औंस म्हणजे 29.57 मिली, जे 30 मिलीच्या जवळपास आहे.

(वर नमूद केलेल्या गोष्टी केवळ माहितीसाठी आहेत. मद्यपान करणं आरोग्यासाठी हानिकारक आहे.)