कोविशिल्डसारखी लस निपाहविरूद्ध लढणार; संशोधकांचा दावा

मुंबई : देशात निपाह व्हायरसने एन्ट्री घेतली आहे. केरळमध्ये निपाहमुळे एका 12 वर्षीय मुलाचा मृत्यूही झाला आहे. तर दुसरीकडे दुसरीकडे निपाह व्हायरसविरोधात कोविशिल्ड सारखी लस यशस्वी असल्याचं समजलं आहे. निपाह विषाणूविरूद्ध माकडांच्या चाचण्यांमध्ये ही लस यशस्वी ठरली आहे. 

संशोधकांच्या एका आंतरराष्ट्रीय संघाने हा दावा केला आहे. निपाह व्हायरस (एनआयव्ही) हा एक अत्यंत रोगजनक आणि पुन्हा गंभीररित्या पसरणारा व्हायरस आहे. 

गेल्या आठवड्यात केरळमध्ये या व्हायरसमुळे एका 12 वर्षांच्या मुलाचा बळी गेला. तर या मुलाच्या संपर्कात आलेल्या लोकांचा अहवाल निगेटीव्ह आले आहेत. यामुळे जवळपासच्या राज्यांना या व्हारसच्या पार्श्वभूमीवर हाय अलर्टवर ठेवण्यात आलं आहे. 2018 मध्ये, राज्यात व्हायरसच्या प्रादुर्भावासाठी आलेल्या 18 पैकी 17 लोकांचा मृत्यू झाला होता. निपाहच्या विरोधात सध्या कोणतीही लस मंजूर नाही.

ऑक्सफर्ड विद्यापीठ आणि यूएस नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ हेल्थच्या संशोधकांनी 8 आफ्रिकन हिरव्या माकडांमध्ये सीएचएडीओएक्स1 एनआईवीची प्रभावीता तपासली. त्यांनी या संशोधनाचे निकाल प्री-प्रिंट सर्व्हर BioRxiv वर प्रकाशित केलंय. मात्र अजूनही याचं संपूर्ण विश्लेषण होणं बाकी आहे. 

चार माकडांच्या एका गटाला दोन शॉट्स (डोस) किंवा CHADOX1 NiV चा एक शॉट देण्यात आला, दुसऱ्या गटाला डमी प्रोटीन (CHADOX1 GFP) इंजेक्ट करण्यात आलं आणि पुन्हा CHADOX1 ने वेक्टर केलं.

मग सर्व आठ माकडे आधीच किंवा कृत्रिमरित्या निपाह विषाणूने संक्रमित होती. सुरुवातीच्या लसीकरणानंतर 14 व्या दिवसापासून एक मजबूत  हुमोरल आणि सेल्युलर प्रतिसाद सापडला. निपाह विषाणूने कृत्रिमरित्या संक्रमित झाल्यावर, नियंत्रण प्राण्यांमध्ये विविध लक्षणे दिसून येतात.

"लसीकरण केलेल्या प्राण्यांना व्हायरसची कोणतीही चिन्हं दिसली नाहीत आणि आम्ही स्वॅब वगळता सर्व संसर्गजन्य विषाणू शोधण्यात असमर्थ ठरलो," असं संशोधकांनी सांगितलं.