मुंबई : COVID-19 लसीच्या बूस्टर डोसशिवाय पूर्णपणे लसीकरण होते का? आजकाल या प्रश्नावर बरीच चर्चा होत आहे आणि उत्तर 'होय' आहे. ज्यांना ज्यांना लसीचे दोन्ही डोस किंवा जॉन्सन अँड जॉन्सनचा एकच डोस मिळाला आहे त्याला बूस्टर डोसशिवाय देखील पूर्णपणे लसीकरण मानले जाते. यूएस सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेंशन (सीडीसी) म्हणते की एखाद्या व्यक्तीला फायझर किंवा मॉडर्ना लसीचा दुसरा डोस किंवा जॉन्सन अँड जॉन्सनचा एकच डोस मिळाल्यानंतर दोन आठवड्यांनी पूर्णपणे लसीकरण मानले जाते.
कोरोनाच्या गंभीर आजारापासून लस मजबूत संरक्षण देते. परंतु अमेरिकेचे आरोग्य अधिकारी आता कोविड -19 ची लागण झालेल्या उच्च जोखमीच्या लोकांना गंभीर आजार टाळण्यासाठी बूस्टर डोस घेण्याचा सल्ला देत आहेत. सीडीसी म्हणते की, 65 वर्षांपेक्षा जास्त वयाचे लोक ज्यांना दीर्घकालीन काळजीची गरज आहे आणि 50 ते 64 वयोगटातील ज्यांना मधुमेह किंवा हृदयरोग आहे त्यांना बूस्टर डोस मिळावा जर त्यांनी 6 महिन्यापूर्वी 6 फायजर लस घेतली असेल.
18 ते 49 वयोगटातील लोक बूस्टर डोस घेऊ शकतात का?
एजन्सी इतर आजार असलेल्या 18 ते 49 वयोगटातील लोकांसाठी बूस्टर डोसची शिफारस करत नाही. ते म्हणतात की या वयातील लोक त्यांच्या वैयक्तिक जोखमीनुसार बूस्टर डोस घेऊ शकतात. हीच गोष्ट 18 ते 64 वयोगटातील लोकांना लागू होते, की या वयोगटातील लोक ज्यांना नोकर दरम्यान संसर्ग होण्याची अधिक शक्यता असते ते बूस्टर डोस घेऊ शकतात.
अशा लोकांमध्ये वैद्यकीय अधिकारी, परिचारिका, आरोग्य कर्मचारी, शिक्षक, आघाडीचे कामगार, कृषी क्षेत्रात काम करणारे लोक आणि सार्वजनिक वाहतूक क्षेत्रात काम करणारे लोक यांचा समावेश आहे. ज्या लोकांना मोडेर्ना आणि जॉन्सन अँड जॉन्सन लस मिळाली आहे ते बूस्टर डोससाठी पात्र नाहीत.
बूस्टर डोसची उपलब्धता जगभरात बदलते. जागतिक आरोग्य संघटनेचा आक्षेप असूनही ब्रिटन आणि इस्रायल बूस्टर डोस देत आहेत, तर गरीब देशांकडे अद्याप त्यांच्या सुरुवातीच्या डोससाठी पुरेशी लस नाही.
37 टक्के रुग्णांमध्ये तीन महिन्यांनंतरही कोरोनाची लक्षणे
कोरोना विषाणूची लागण झाल्यानंतर, सुमारे 37 टक्के कोविड -19 रुग्णांमध्ये तीन ते सहा महिन्यांच्या कालावधीत कोविडचे किमान एक लक्षण दीर्घकाळ आढळले. यूकेच्या नवीन अभ्यास अहवालात बुधवारी हा दावा करण्यात आला.
ऑक्सफर्ड विद्यापीठ आणि नॅशनल इन्स्टिट्यूट फॉर हेल्थ रिसर्च (एनआयएचआर) ऑक्सफोर्ड हेल्थ बायोमेडिकल सेंटर (बीआरसी) यांनी कोविड -19 ने बरे झालेल्या 2,70,000 पेक्षा जास्त लोकांमध्ये कोविड -19 च्या दीर्घकालीन लक्षणांचा अभ्यास केला. यासाठी अमेरिकन ट्रायनेटएक्स इलेक्ट्रॉनिक हेल्थ रेकॉर्ड नेटवर्कचा डेटा वापरला गेला. दीर्घकाळ टिकणाऱ्या कोविडच्या लक्षणांमध्ये प्रामुख्याने दम लागणे, पोटाच्या समस्या, थकवा, वेदना आणि अस्वस्थता किंवा नैराश्य यांचा समावेश होतो.
ऑक्सफोर्ड विद्यापीठातील एनआयएचआर शैक्षणिक क्लिनिकल फेलो, डॉ. मॅक्स टॅक्वेट, ज्यांनी विश्लेषणाचे नेतृत्व केले, ते म्हणाले की, 'परिणाम हे पुष्टी करतात की सर्व वयोगटातील लोकांच्या मोठ्या प्रमाणात कोरोनाव्हायरसनंतर सहा महिन्यांपर्यंत लक्षणे आणि समस्या विस्तृत असतील संसर्ग होऊ शकतो.
संक्रमणाची तीव्रता, वय आणि रुग्ण स्त्री किंवा पुरुष होते की नाही यावर कोविडच्या दीर्घकालीन लक्षणांची शक्यता प्रभावित होते. ज्यांना रुग्णालयात दाखल करण्यात आले होते त्यांच्यामध्ये ही लक्षणे अधिक दिसत होती आणि स्त्रियांमध्ये ती अंशतः जास्त होती. अभ्यासात असे म्हटले आहे की वृद्ध आणि पुरुषांना श्वास घेण्यास त्रास होण्याची अधिक शक्यता असते, तर तरुण आणि स्त्रियांना डोकेदुखी, पोटाच्या समस्या आणि अस्वस्थता किंवा नैराश्याची शक्यता असते.