कीबोर्डवर A to Z बटणं इकडे-तिकडे का असतात? एका ओळीत का नसतात जाणून घ्या

मुंबई : लहानपणी जेव्हा आपण नवीन संगणक चालवायला शिकलो तेव्हा कीबोर्डवरील अक्षरे शोधायला काही सेकंद लागायचे. 10 शब्द शोधण्यात आणि टाइप करण्यात आपला बराच वेळ वाया जायचा. मग कीबोर्ड बनवणारा किती मुर्ख आहे याचा विचार सगळ्यांनाच झाला असेल. या अक्षरे लिहिण्याऐवजी एबीसीडीमध्ये ओळीने लिहिली असती तर टायपिंग किती सोपे होईल! पण जेव्हा मी कीबोर्ड न बघता टाईप करायला सुरुवात केली तेव्हा समजले की कीबोर्डची अक्षरे उलटे सूलटे असणे ही चूक नसून अनेक वर्षांच्या चिंतनाचे फळ आहे, त्यामुळेच आज टायपिंग सोपे झाले आहे.

कीबोर्डचा असा विचित्र इतिहास

वास्तविक कीबोर्डचा इतिहास टाइपरायटरशी संबंधित आहे. म्हणजेच संगणक किंवा कीबोर्ड येण्यापूर्वीच QWERTY फॉरमॅट चालू आहे. 1868 मध्ये, टाइपरायटरचा शोध लावणाऱ्या क्रिस्टोफर लॅथम शोल्सने प्रथम एबीसीडीई... फॉरमॅटवर कीबोर्ड बनवला. पण त्याला अपेक्षित गतीने आणि सोयीस्कर टायपिंग होत नसल्याचे दिसून आले. यासोबतच की बाबत इतरही अनेक समस्या समोर येत होत्या.

कीबोर्डसाठी हे फॉर्मेट का निवडले?

एबीसीडी असलेल्या कीबोर्डमुळे टाईपरायटरवर लिहिणे अवघड होत होते. मुख्य कारण म्हणजे त्याची बटणे एकमेकांच्या इतकी जवळ होती की टायपिंग करणे कठीण होते. याशिवाय, इंग्रजीमध्ये काही अक्षरे आहेत जी जास्त वापरली जातात (जसे की E, I, S, M) आणि काही शब्द क्वचितच आवश्यक आहेत (जसे की Z, X, इ.). या प्रकरणात, अधिक वारंवार वापरल्या जाणार्‍या अक्षरांसाठी, कीबोर्डवर बोट हलवावे लागले आणि टाइपिंग मंद झाले. त्यामुळे अनेक अयशस्वी प्रयोगांनंतर 1870 मध्ये QWERTY स्वरूप आले. ज्याने आवश्यक पत्रे बोटांच्या आवाक्यात ठेवली.

QWERTY मॉडेलला सर्वाधिक पसंती 

या प्रयोगांच्या दरम्यान आणखी एक स्वरूप आले - Dvorak मॉडेल. हे मॉडेल त्याच्या कीमुळे प्रसिद्ध झाले नाही, परंतु त्याचे शोधक August Dvorak यांच्या नावावर ठेवले गेले. मात्र, हा कीबोर्ड फार काळ चर्चेत राहिला नाही. कारण ते अक्षरानुसार नव्हते पण सोपेही नव्हते. लोकांना QWERTY मॉडेल सर्वाधिक आवडले, त्यामुळे ते लोकप्रिय झाले.