अभ्यासासाठी कोणती वेळ योग्य सकाळी की संध्याकाळी? जाणून घ्या वैज्ञानिक कारण

परीक्षा हा विद्यार्थ्यांच्या जीवनातील महत्त्वाचा टप्पा असते. अशावेळी अभ्यासातील सातत्य अत्यंत गरजेचे असते. अशावेळी सकाळी अभ्यास करावा की संध्याकाळी, जाणून घ्या. 

दक्षता ठसाळे-घोसाळकर | Updated: Jan 21, 2024, 03:26 PM IST
अभ्यासासाठी कोणती वेळ योग्य सकाळी की संध्याकाळी? जाणून घ्या वैज्ञानिक कारण  title=

अभ्यास हा विद्यार्थ्याच्या जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे. कोणत्याही परीक्षेत यशस्वी होण्यासाठी विद्यार्थ्यांना सतत अभ्यास करणे आवश्यक आहे. नियमितपणे अभ्यास करण्यासाठी सर्वोत्तम वेळ निश्चित करणे देखील अत्यंत महत्वाचे आहे. दहावी, बारावीची परीक्षा अगदी काही महिन्यांवर आहेत. अशावेळी तुम्ही कोणत्यावेळी अभ्यास केल्यास जास्त फायदा होईल जाणून घ्या.

काही विद्यार्थ्यांसाठी, सकाळची वेळ अभ्यासासाठी चांगली असते तर इतर विद्यार्थी रात्री अधिक लक्ष केंद्रित करण्यास सक्षम असतात. परीक्षेच्या तयारीदरम्यान विद्यार्थ्यांनी कोणत्या वेळी अभ्यास करावा हे जाणून घेऊया.

विज्ञान काय म्हणते?

अभ्यासाच्या योग्य वेळेबाबत अनेक वैज्ञानिक संशोधने झाली आहेत. एका संशोधनानुसार, एखाद्या व्यक्तीचा मेंदू सकाळी 10 ते दुपारी 2 आणि दुपारी 4 ते 10 या वेळेत सर्वाधिक सक्रिय असतो. अशा परिस्थितीत हा काळ अभ्यासासाठी योग्य आहे. या काळात उमेदवार सक्रियपणे अभ्यास करू शकतात आणि अगदी कठीण गोष्टीही सहज शिकू शकतात.

सकाळी अभ्यास करा

बहुतेक लोक विद्यार्थ्यांना सकाळी अभ्यास करण्याचा सल्ला देतात. सकाळी मेंदू खूप सक्रिय असतो. या काळात नैसर्गिक थंडी आणि प्रकाशामुळे अभ्यासाकडे अधिक कल असतो. याशिवाय सकाळी वातावरण शांत राहते आणि अभ्यासासाठी जास्त वेळ मिळतो. विद्यार्थी सकाळी मानसिक आरोग्याकडेही लक्ष देऊ शकतात. ज्या विद्यार्थ्यांना सकाळी उठण्यास त्रास होतो त्यांच्यासाठी रात्रीची वेळ आदर्श आहे.

दुपारी अभ्यास

दुपारची वेळ अभ्यासासाठी चांगली मानली जात नाही. या काळात बहुतेक विद्यार्थ्यांना खूप आळशी वाटते. यामागचे वैज्ञानिक कारण असे आहे की लोक रात्री 1-2 च्या सुमारास अन्न खातात, ज्यामुळे त्यांना झोप येऊ लागते. जर तुम्हाला दुपारचा अभ्यास करायचा असेल तर ग्रुप स्टडी सर्वात फायदेशीर ठरेल. मित्रांसोबत अभ्यास केल्याने आळस कमी होईल आणि शैक्षणिक समस्यांवर उपाय शोधता येतील.

रात्री अभ्यास करा

अभ्यासासाठी रात्रीची वेळ खूप चांगली मानली जाते. यावेळी वातावरण शांत होते आणि लोक सोशल मीडियावरही कमी सक्रिय असतात. हे तुम्हाला विचलित होण्यापासून दूर अभ्यास करण्यास महत्त्वाचा काळ ठरतो. रात्री वाचल्यानंतर झोपल्याने मेंदूला माहिती व्यवस्थित करण्यास वेळ मिळतो आणि स्मरणशक्ती सुधारते.
मात्र पुरेशी झोप न मिळाल्याने आरोग्यावर विपरीत परिणाम होतात.

तुमच्यासाठी काय योग्य आहे?

  • अभ्यासासाठी योग्य वेळ निवडणे हे 2 गोष्टींवर अवलंबून असते. प्रथम, तुमच्या दिवसाचा दिनक्रम काय आहे?
  • याचा अर्थ शाळा/कॉलेज/नोकरी सोबत तुम्हाला कधी आणि किती वेळ अभ्यास करावा लागेल.
  • दुसरा घटक म्हणजे विद्यार्थ्याचे शरीर घड्याळ, याचा अर्थ दिवसाच्या कोणत्या वेळी तुम्हाला सर्वात जास्त सक्रिय आणि उत्साही वाटते.
  • या दोन्ही बाबी समजून घेतल्यास विद्यार्थ्यांना अभ्यासासाठी योग्य वेळ मिळू शकतो.