Indian Railways :...म्हणून रेल्वेच्या बोगी वेगवेगळ्या रंगाच्या असतात

Train Coaches Colour : लोकल ट्रेनही (Mumbai Local) मुंबईची जान आहे. तिच्याशिवाय मुंबईकर जगण्याचा विचारही करु शकतं नाही. मुंबई लोकल ट्रेन (train) शिवाय भारतात लांब पल्ल्याच्या गाड्या (Indian Railways) म्हणजे रेल्वे (Railway), एक्स्प्रेसचंही (Express) मोठं जाळं पसरलंय. भारतीय रेल्वे हे जगातील चौथ्या क्रमांकाचे आणि आशियातील दुसरे सर्वात मोठे रेल्वे नेटवर्क आहे. आपल्याला कुठे ही कमी पैशात आणि लवकर पोहोचायचं असेल तर, रेल्वेचा पर्याय हा एक चांगला पर्याय आहे. जो गरीबापासून श्रीमंतापर्यंत सगळ्यांनाच परवडणारा असतो. ज्यामुळे जास्तीत जास्त लोकं ट्रेनने प्रवास करतात.

रेल्वेच्या बोगी वेगवेगळ्या रंगाच्या का असतात? (why Indian Railway coaches different colours?)

तुम्ही जर कधी ट्रेनमधून प्रवास केला असेल, तर तुम्ही पाहिलं असेल की ट्रेनमध्ये अनेक प्रकारच्या बोगी असतात. यामध्ये एसी कोच, स्लीपर कोच आणि जनरल कोचचा समावेश आहे. पण तु्मच्या कधी हे लक्षात आलं का की, बऱ्याच ट्रेनला किंवा त्याच्या कोचला वेगवेगळ्या रंगात देखील तुम्ही पाहिले असेल. मग तुम्हाला कधी प्रश्न पडला आहे का, की असं का असतं? ट्रेनचे डब्बे वेगवेगळ्या रंगाचे का असतात? यामागचं कारण काय? तर आज आम्ही तुम्हाला या रंगाचा अर्थ सांगणार आहोत. (why Indian Railway train coaches are red blue and green and know interesting fact information )

हेसुद्धा वाचा -  Video Alcohol : व्हिस्की, वाइन, वोडका, बियर, रम यांच्यामधील अंतर माहिती आहे का?

ट्रेनमध्ये तीन रंगाचे डबे दिसतात. पहिला लाल रंगाचा, दुसरा निळा आणि तिसरा हिरव्या रंगाचा असतो. चला तर या रंगांचा अर्थ समजून घेऊया.

लाल रंगाच्या कोचचा अर्थ काय? (red colored coach mean?)

लाल रंगाच्या कोचला लिंक हॉफमन बुश (LHB) कोच म्हणतात. हे डबे 2000 साली जर्मनीहून भारतात आणण्यात आले होते, परंतु आता ते पंजाबमधील कपूरथला येथे बनवले जातात. त्यांचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते अॅल्युमिनियमचे बनलेले असून ते इतर डब्यांच्या तुलनेत हलके आहेत. यासोबतच यामध्ये डिस्क ब्रेकही देण्यात आले आहेत.

या वैशिष्ट्यामुळे हे डब्बे ताशी 200 किमी वेगाने धावू शकतात. राजधानी आणि शताब्दी सारख्या जलद धावणाऱ्या ट्रेनमध्ये त्यांचा वापर केला जातो. मात्र, आता सर्व गाड्यांमध्ये एलएचबी कोच बसवण्याची योजना आहे. अशा परिस्थितीत इतर अनेक गाड्यांमध्येही त्याचा वापर सुरू झाला आहे.

निळ्या रंगाचा कोचचा अर्थ काय? (blue color coach mean?)

निळ्या रंगाच्या कोचला इंटिग्रल कोच फॅक्टरी (ICF) म्हणतात. वास्तविक, एलबीएचच्या विपरीत, ते लोखंडाचे बनलेले असतात आणि त्यामध्ये एअर ब्रेक वापरतात. हे चेन्नई येथील इंटिग्रल कोच फॅक्टरी (ICF) मध्ये तयार केले जातात. पण हळूहळू आता त्याच्या जागी एलबीएचचा वापर केला जात आहे. परंतु आजही हे डब्बे मेल एक्स्प्रेस, इंटरसिटी अशा गाड्यांमध्ये आढळतात.

हिरव्या कोचचा अर्थ काय? (green coach mean?)

गरीब रथ ट्रेनमध्ये हिरवे कोच वापरले जातात. त्याचबरोबर मीटरगेज गाड्यांमध्ये तपकिरी रंगाचे डबे वापरले जातात. बिलीमोरा वाघाई पॅसेंजर ही एक नॅरोगेज ट्रेन आहे, ज्यामध्ये फिकट हिरवे डबे वापरले जातात. मात्र, यामध्ये तपकिरी रंगाचे डबेही वापरले जातात.

शताब्दी एक्स्प्रेस सारख्या मेल आणि एक्स्प्रेस गाड्यांप्रमाणे, बहुतेक प्रवासी ट्रेनचे डबे सामान्यतः निळ्या रंगाचे असतात. पण असं का? ते तुम्हाला माहितीय? 

हेसुद्धा वाचा - Trending News : पांढऱ्या - पिवळ्याच नाही तर या 4 रंगांच्याही असतात गाड्यांच्या नंबर प्लेट्स!

दरम्यान, रेल्वेने वापरलेले नवीन ट्रेनचे डबे LHB Linke-Hofmann-Busch डिझाइनचे आहेत. हे डबे आयसीएफपेक्षा फिकट रंगाचे आहेत, कारण हे डबे त्यांच्यापेक्षा वेगवान आहेत. भारतीय रेल्वेने LHB राजधानी एक्सप्रेस, LHB शताब्दी एक्सप्रेस, LHB तेजस एक्सप्रेस, LHB डबल डेकर, LHB हमसफर आणि LHB गतिमान यांचा समावेश असलेल्या अनेक गाड्यांसाठी विविध LHB कोच सुरू केले आहेत.

आता राजधानी (Rajdhani), शताब्दी (Shatabdi),  तेजस (Tejas) या गाड्यांमध्ये काय फरक आहे? जाणून घेऊ या.

LHB राजधानी

LHB राजधानी एक्स्प्रेस गाड्या पूर्वनिर्धारितपणे लाल रंगाच्या गाड्या आहेत आणि राष्ट्रीय राजधानीला देशभरातील राज्यांशी जोडण्यासाठी चालवल्या जातात.

LHB शताब्दी

णि खालच्या बाजूला हलक्या निळ्या आणि राखाडी रंगात रंगवण्यात आली आहे. LBH शताब्दी ही लहान आणि मध्यम अंतराची सर्वात वेगवान ट्रेन आहे.

LHB तेजस

तेजस एक्सप्रेस ही पिवळ्या आणि केशरी रंगात आधुनिक सुविधांसह अर्ध-हाय स्पीड फुल एसी ट्रेन आहे. ही एक्स्प्रेस ट्रेन एलएचबी चेअर कार कोचसारखीच आहे, परंतु इतरांप्रमाणेच, दरवाजे पूर्णपणे स्वयंचलित आहेत आणि त्यात सीसीटीव्ही सुविधा आहेत.

LHB डबल डेकर

या पिवळ्या आणि केशरी रंगात सुंदरपणे सजवलेल्या आणि सर्वात अनोख्या ट्रेन आहेत. LHB डबल डेकर ट्रेन सध्या अतिशय निवडक मार्गांवर धावतात आणि कमी अंतर कापण्यासाठी स्लीपरऐवजी बसण्याची सोय आहे.

LHB दुरांतो

दुरांतो मालिका गाड्या लांब पल्ल्यासाठी वापरल्या जातात आणि पेंटऐवजी त्यावर विशिष्ट पिवळ्या-हिरव्या विनाइल रॅपिंग असतात.

LHB हमसफर

दुरांतो एक्स्प्रेस ट्रेनप्रमाणे, LHB हमसफर ट्रेन ही चहा/कॉफी व्हेंडिंग मशीन, पडदे आणि विशेष तागाची सुविधा यासारख्या सर्व आधुनिक सुविधांसह सर्वात प्रीमियम ट्रेन सेवेपैकी एक आहे. ही पूर्णपणे एसी थ्री टायर ट्रेन असून तळाशी निळा आणि तळाशी केशरी आणि हिरवा रंग आहे.

LHB अंत्योदय

भारतीय रेल्वेच्या अंत्योदय एक्सप्रेस गाड्या पूर्णपणे अनारक्षित आहेत. लाल आणि पिवळ्या रंगात रंगवलेल्या या गाड्या आधुनिक सोयी-सुविधांसह आधुनिक LHB डब्यांसह येतात.

LHB गतीमान

गतीमान एक्स्प्रेस ही भारतीय रेल्वेच्या ताफ्यात नवीनतम भर आहे आणि ती तिच्या उच्च वेगासाठी ओळखली जाते. डबे निळ्या रंगाचे असून तळाशी पिवळे पट्टे राखाडी आहेत.

महामना एक्सप्रेस

जांभळ्या रंगात एलईडी दिवे आणि बायो-टॉयलेटसह ही ट्रेन अत्याधुनिक सुविधांसह येते.

वंदे भारत एक्सप्रेस ट्रेन

वंदे भारत एक्सप्रेस, ज्याला ट्रेन 18 देखील म्हणतात. ही एक अर्ध-हाय-स्पीड, इंटरसिटी, EMU ट्रेन आहे, जी भारतीय रेल्वेद्वारे दोन प्रमुख मार्गांवर चालवली जाते. एक नवी दिल्ली (NDLS) ते श्री माता वैष्णो देवी कटरा (SVDK) आणि दुसरी नवी दिल्ली (NDLS) ते वाराणसी (BSB) अशी धावते.