ईडीने जप्त केलेली करोडोंची रक्कम कुठे ठेवली जाते? वाचा

मुंबई : अंमलबजावणी संचालनालय म्हणजेच ईडी (ED) सध्या जोरदार कारवाई करताना दिसत आहे. ईडीने भ्रष्ट व्यापारी, राजकारणी आणि अधिकाऱ्यांच्या ठिकाणांवर छापे टाकत आतापर्यंत करोडो रुपये जप्त केले आहेत. ईडी कोट्यवधींची रोकड आणि बेकायदेशीर मालमत्ताही जप्त करत आहे. ईडीच्या कारवाईमुळे देशभरात एकच खळबळ उडाली आहे, तर दुसरीकडे त्याचे कौतुकही होत आहे. (Where does the black money go after raids?)

मार्च 2022 अखेर ईडीकडे एक लाख कोटींची जप्त केलेली मालमत्ता आली आहे. ही मालमत्ता अद्याप प्रलंबित असलेल्या प्रकरणांशी संबंधित आहे. छापे टाकल्यानंतर ईडी या जप्त केलेल्या रोख रकमेचे काय करत आहे, असा प्रश्न अनेकांना पडला असेल.

छापा टाकल्यानंतर ईडीचे अधिकारी अनेकदा मोठ्या कंटेनरमध्ये पैसे घेऊन जाताना दिसतात. जप्त केलेली रोकड माध्यमांसमोर 'ई' आणि 'डी' अक्षरांच्या आकारात ठेवण्यात आली आहे. परंतु, मिळालेल्या रोख रकमेचे काय होते, ती जाते कुठे, हा प्रश्न आहे. माहितीनुसार, छापा टाकल्यानंतर आणि ईडीने रोख जप्त केल्यानंतर, तपास अधिकारी थेट त्यांच्या कार्यालयात घेऊन जातात. केंद्रीय तपास एजन्सी कोणतीही असो, मग ती ईडी, सीबीआय किंवा आयकर विभाग असो, या सर्वांना मनी लाँड्रिंग, घोटाळे, कर अनियमितता आणि कोणत्याही प्रकारची अनियमितता आढळल्यास छापे टाकणे आणि कोणतीही सामग्री, पैसा किंवा मालमत्ता जप्त करण्याचा अधिकार आहे.

रोख रक्कम, साहित्य किंवा मालमत्ता जप्त केल्यानंतर त्याचे मूल्यांकन केले जाते. त्यानंतर जप्त केलेल्या मालाचा सविस्तर अहवाल किंवा पंचनामा तयार करून दाखल केला जातो. यानंतर जप्त केलेली रोख रक्कम ईडीच्या कोणत्याही सरकारी बँक खात्यात जमा केली जाते. जप्त केलेल्या रकमेवर, वस्तूंवर किंवा दागिन्यांवर कोणतेही चिन्ह असल्यास, ईडी ते सीलबंद कव्हरमध्ये ठेवते, जेणेकरून ते पुरावे म्हणून न्यायालयात सादर केले जाऊ शकतात.

ईडीने शनिवारी कोलकात्यातील एका व्यावसायिकावर मोबाईल गेमिंग अॅपमध्ये बनावटगिरी केल्याप्रकरणी कारवाई केली आणि 17 कोटी रुपये जप्त केले. अलीकडेच पश्चिम बंगालचे माजी मंत्री पार्थ चॅटर्जी यांचे निकटवर्तीय अर्पिता मुखर्जी यांच्या ठिकाणांवर छापा टाकून ईडीने 27 कोटींची रोकड आणि सोने जप्त केले. त्याआधी मे महिन्यात तपास यंत्रणेने अनेक ठिकाणी छापे टाकून 20 कोटी रुपयांची रोकड जप्त केली होती. झारखंड मनरेगाच्या आयएएस पूजा सिंघलचाही या छाप्यांमध्ये सहभाग होता. मनरेगा आणि खाण घोटाळ्यात मोठा घोटाळा केल्याचा आरोप त्यांच्यावर होता.

2014 ते 2022 पर्यंत ईडीची कारवाई 2004 ते 2014 या वर्षाच्या तुलनेत 27 पट अधिक आहे. मार्च 2022 अखेर ईडीकडे एक लाख कोटींची मालमत्ता जप्त आहे. ही मालमत्ता सध्या विचाराधीन प्रकरणांशी संबंधित आहे, तर ईडीकडे असलेली 57 हजार कोटींची इतर मालमत्ता पॉन्झी घोटाळा आणि बँक घोटाळ्याशी संबंधित आहे.