गर्भनिरोधक गोळ्या घेण्याआधी 'या' 5 गोष्टी जाणून घ्या

आजही भारतात नात्यांबाबत वेगळा विचार केला जातो. शतकानुशतके चालत आलेल्या आपल्या परंपरांचा इथे आदर केला जातो. मात्र, बदलत्या काळानुसार नातेसंबंध आणि मुले होण्याबाबत जोडप्यांच्या विचारसरणीतही बदल होताना दिसतो. लिव्ह-इनची संकल्पना वाढल्याने लग्नानंतर लवकर किंवा अजिबात मूल न होण्याचा विचारही एक पर्याय म्हणून स्वीकारला जात आहे. यासोबतच नातेसंबंधात वैचारिक बदलही दिसून येत आहेत.

या सगळ्यात गर्भधारणा रोखण्यासाठी गर्भनिरोधक गोळी हा एक पर्याय आहे. गर्भनिरोधक गोळ्या घेणाऱ्या बहुतेक स्त्रिया आणि त्यांना पुरवणाऱ्या पुरुष जोडीदारांना या लहानशा गोळ्याचा केवळ शारीरिकच नव्हे तर मानसिक आणि भावनिकदृष्ट्याही कसा खोल परिणाम होतो याची जाणीव नसते. त्यामुळे गोळी घेण्यापूर्वी त्याचे दुष्परिणाम समजून घ्या. 

शरीरावर होणारा परिणाम 

गर्भनिरोधक गोळ्या घेणे हा महिलांच्या आयुष्यातील महत्त्वाचा निर्णय आहे. हा केवळ गर्भधारणा रोखण्याचा एक मार्ग नाही तर त्यांना हार्मोनल बदलांकडे ढकलणारा एक पाऊल देखील आहे. ही गोळी अशा प्रकारे तयार केली जाते की, ती शरीरात प्रवेश करते आणि गर्भधारणा होऊ शकत नाही अशा प्रकारे हार्मोन्समध्ये बदल घडवून आणते. शरीराच्या आत होणारे हे बदल काही स्त्रियांना हाताळणे खूप कठीण असते आणि ते भावनिकदृष्ट्या विस्कळीत होऊ लागतात. गर्भनिरोधक गोळ्यांचे शरीरावर होणारे दुष्परिणाम समजून घ्या. 

नात्याबद्दल शाशंक 

अविवाहित जोडपे असो किंवा विवाहित जोडपे, जर फक्त पुरुषच आपल्या जोडीदाराने गर्भनिरोधक घ्यायचे की नाही हे ठरवत असेल तर मनात शंका निर्माण होऊ लागतात. महिला जोडीदाराच्या मनात या बाबतीत तिचे मत का घेतले जात नाही, तिचा जोडीदार या नात्याला गांभीर्याने का घेत नाही, चुकून ती गर्भवती राहिली तर तिला गर्भपात करण्यास भाग पाडले जाईल का, असे अनेक विचार येऊ लागतात. आई होण्याचे स्वप्न कधी पूर्ण होईल का? तसेच या गोळ्यांमुळे मनात अनेक नकारात्मक प्रश्न घर करतात?

उघडपणे बोलले जात नाही. 

कोणत्याही स्त्रीसाठी, नातेसंबंधात जाणे आणि गर्भनिरोधक गोळ्या घेणे सुरू ठेवणे हा एक निर्णय आहे ज्याबद्दल ती कोणाशीही बोलू शकत नाही. कारण आजही भारतात ते उघडपणे स्वीकारले जात नाही. यामुळेच त्यांना भीती वाटते की, जर कोणाला ही गोष्ट कळली तर त्यांना लोकांच्या न्यायप्रवृत्तीचे बळी व्हावे लागेल. ही भीती त्यांच्यावर इतकी वर्चस्व गाजवते की ते सामाजिक वर्तुळात सक्रिय राहणे देखील कमी करतात.

दिसतात 'हे' बदल 

गर्भनिरोधक औषधांचा महिलांवर शारीरिक आणि मानसिक परिणाम होतो. शरीरावर उद्भवणाऱ्या समस्यांमध्ये मळमळ आणि उलट्या, स्तन दुखणे आणि मासिक पाळी दरम्यान रक्त गोठणे यांचा समावेश असू शकतो. महिलांना मूड स्विंग, तणाव, चिंता यासारख्या मानसिक समस्यांनाही तोंड द्यावे लागते. याशिवाय, महिलांचा आत्मविश्वास आणि आत्मसन्मान कमी होऊ लागतो, ज्यामुळे त्यांना पुन्हा लोकांवर विश्वास ठेवण्यास आणि मोकळेपणाने जगण्यास संकोच वाटतो.

डॉक्टरांचा सल्ला महत्त्वाचा 

गर्भनिरोधक औषधांबाबत, हे जाणून घेणे महत्त्वाचे आहे की ते घेण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे हा एक चांगला पर्याय आहे. कारण या गोळ्यांचा प्रत्येकाच्या शरीरावर सारखा परिणाम होत नाही. काही स्त्रियांना पोटदुखी, मासिक पाळी दरम्यान रक्ताचा प्रवाह, थंडी वाजून येणे, ताप, डोकेदुखी, चक्कर येणे आणि उलट्या होणे यासारखे दुष्परिणाम देखील होतात. म्हणूनच पुरुषांनी आपल्या जोडीदाराला गर्भनिरोधक गोळ्या घेण्याचा आग्रह न करता त्यांना गर्भनिरोधक गोळ्यांशी संबंधित तपशील माहीत असल्याची काळजी घेणे महत्त्वाचे आहे.

(Disclaimer - वरील माहिती सामान्य संदर्भांवरून घेण्यात आली आहे. 'झी २४ तास' याची खातरजमा करत नाही. यामधून कोणत्याही प्रकारच्या उपचाराचा दावा केला गेलेला नाही. कुठलीही लक्षणं जाणवल्यास डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.)