Explained: તો શું હકીકતમાં એકનાથ શિંદેનો યુગ ખતમ? ફડણવીસ સરકારમાં કેવી રીતે ઘટી ગયું પૂર્વ CMનું કદ?

Fadnavis Government: ભારતની રાજનીતિ ગજબની ચીજ છે અને તેમાં પણ મહારાષ્ટ્રની રાજનીતિની તો વાત જ અલગ છે. ગત દિવસોમાં જ્યારે મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીનું પરિણામ આવ્યું, તો શિવસેના યૂબીટીના નેતા રાઉતે પોતાના જ અંદાજમાં કહી દીધું હતું કે એકનાથ શિંદેનો યુગ ખતમ થઈ ગયો છે. આ તો સંજય રાઉતની ભડાસ પણ હતી અને એક હદ સુધી વાત યોગ્ય પણ હતી કારણ કે બીજેપીના નંબર્સ ખરેખર સારા હતા. આશા હતી કે શિંદે હવે સીએમ રહેશે નહીં. હવે જોઈને એવું લાગી રહ્યું છે કે હકીકતમાં જેટલી આશા હતી, શિંદેને તેનાથી ઓછામાં સમજૂતી કરવી પડી રહી છે. આવો આપણે સમજીએ કે કેવી રીતે નવી સરકારમાં શિંદેનું કદ ઘટી ગયું.

કેવી રીતે એકનાથ શિંદેનો પ્રભાવ સીમિત થઈ ગયો!
જોકે, મહારાષ્ટ્રમાં થયેલા મંત્રીમંડળ વિસ્તારમાં મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસે ગૃહ વિભાગ સહિત ઘણા મહત્વપૂર્ણ વિભાગ પોતાના પાસે રાખ્યા, જ્યારે એકનાથ શિંદેને શહેરી વિકાસ  અને લોક નિર્માણ જેવા વિભાગોથી સંતોષ માનવો પડ્યો. શનિવારે મોડીરાત્રે જ્યારે ફડણવીસ સરકારે પોતાના મંત્રીમંડળને વિભાગોની વહેંચણી કરી, તો એ સ્પષ્ટ થઈ ગયું હતું કે એકનાથ શિંદેનો પ્રભાવ ઓછો થઈ ગયો છે.

મહારાષ્ટ્ર રાજનીતિનું પાસું પલટી નાંખ્યું હતું...
આ એ જ એકનાથ શિંદે છે જેમણે પોતાના દમે 2022 મહારાષ્ટ્રની રાજનીતિનું પાસું પલટી નાંખ્યું હતું. પહેલા ઉદ્ધવ આર્મીને હરાવી પછી બીજેપીના સમર્થનથી મુખ્યમંત્રી બન્યા. એટલું જ નહીં, સરકારમાં પણ રહ્યા બાદ તેમની કાર્યશૈલી ચર્ચામાં રહી હતી. તેમની યોજનાઓની પણ ચર્ચા થઈ. હવે જ્યારે આ ચૂંટણી બાદ તેમણે ગૃહ વિભાગને લઈને એક પ્રકારની માંગ કરી હતી જે તેમણે મળી નહોતી. આ વિભાગ ફડણવીસે પોતાની પાસે રાખ્યો.

ઉદ્ધવ ઠાકરથી બગાવત... ફાયદ કોને?
વર્ષ 2022માં ઉદ્ધવ ઠાકરે વિરુદ્ધ બળવો કર્યા બાદ શિંદે બીજેપીની સાથે મળીને મહાયુતિ સરકાર બનાવી હતી. પરંતુ આ વખતના ચૂંટણી પરિસ્થિતિઓએ શિંદેના રાજનૈતિક કદને સીમિત કરી દીધું. એ તો નક્કી હતું કે બીજેપીનો સીએમ બનશે કારણ કે 132 સીટો પર જીત હાંસલ કરીને બહુમતના નજીક પહોંચીને બીજેપીએ પોતાની શક્તિનો પરિચય આપી દીધો હતો. શિંદેની શિવસેનાની 57 સીટો અને અજિત પવારની એનસીપીને 41 સીટો મળી હતી, પરંતુ શિંદેની માંગોને ખાસ પ્રાધાન્ય આપવામાં આવ્યું નહોતું.

...અને ગૃહ વિભાગ ફડણવીસની પાસે
જોકે હવે શિંદ ડેપ્યૂટી સીએમ છે. ગત કાર્યકાળમાં ફોર્મૂલા એ હતી કે સીએમ શિંદે હતા અને ગૃહ વિભાગ ફડણવીસની પાસે હતું. શિંદેને આ વખતે આવી જ ફોર્મૂલાની આશા હતી પરંતુ આ વખતે બીજેપીએ આ વિભાગ પોતાની પાસે જ રાખ્યો. તેના પર દિલ્હી અને મુંબઈમાં ઘણી બેઠકો થઈ, પરંતુ પરિણામ શિંદેના પક્ષમાં આવ્યું નહોતું. ગૃહ વિભાગની સાથે સાથે ફડણવીસે ઉર્જા, કાયદો અને ન્યાયપાલિકા, સામાન્ય વહીવટ અને માહિતી અને પ્રચાર વિભાગો પણ પોતાની પાસે રાખ્યા છે. શિંદેને અર્બન ડેવલપમેન્ટ (શહેરી વિકાસ, આવાસ અને લોક નિર્માણ) વિભાગ આપવામાં આવ્યો હતો, જ્યારે અજિત પવારને નાણા અને રાજ્ય આબકારી વિભાગો આપવામાં આવ્યા હતા.

પાર્ટી પર શું અસર પડશે?
એક્સપર્ટનું સ્પષ્ટ માનવું છે કે શિંદેનું કદ એટલા માટે ઘટ્યું છે કારણ કે બીજેપી અને એનસીપી ગઠબંધનની પાસે ભારે બહુમતનો આંકડો આરામથી પાર કરવા માટે પર્યાપ્ત બેઠકો છે. અજિત પવાર પહેલા પણ આ ગઠબંધનનો ભાગ હતા. અહીં સુધી કે બીજેપી એકલા હાથે નંબર લઈને આવી છે. એવામાં શિવસેનાની પાસે વધારે વિકલ્પ બચ્યા નહોતા. શિંદેના ઘટતા કદની અસર તેમની પાર્ટી પર શું થશે... એ પણ આવનારો સમય જ દેખાડશે.