Indian Currency Notes: ભારતમાં ક્યાં છપાય છે ચલણી નોટો? ક્યાંથી આવે છે કાગળ અને શાહી? જાણો સંપૂર્ણ વિગતો

Where Are Indian Currency Notes Printed In India: તમે જાણતા જ હશો કે તાજેતરમાં જ ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 2000 રૂપિયાની નોટને લઈને મોટો નિર્ણય લીધો છે. આરબીઆઈએ કહ્યું છે કે હવે 2000 રૂપિયાની નોટો ચલણમાંથી બહાર કાઢવામાં આવશે અને 23 સપ્ટેમ્બર 2023 પછી તેની કોઈ કિંમત રહેશે નહીં. હવે જો આપણે ભારતીય નોટોની વાત કરીએ તો શું તમે જાણો છો કે તમે જે નોટો રોજ વાપરો છો તે ભારતમાં ક્યાં છપાય છે? આ સિવાય શું તમે જાણો છો કે ભારતીય નોટો માટે વપરાતા કાગળ અને શાહી ક્યાંથી આવે છે? જો તમે તેના વિશે નથી જાણતા, તો કોઈ વાંધો નહીં, આજે અમે તમને તેના વિશે વિગતવાર જણાવીશું.

આખા ભારતમાં ઘણા બધા પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ છે-
ખરેખર, સમગ્ર ભારતમાં ભારતીય નોટો છાપવા માટે કુલ 4 પ્રિન્ટીંગ પ્રેસ છે. દેશભરમાં વપરાતી નોટો આ 4 પ્રિન્ટિંગ પ્રેસમાં છાપવામાં આવે છે. આ નોટો છાપવાનું કામ ભારત સરકાર અને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા કરે છે.

નોટો ઈંગ્લેન્ડથી આયાત કરવામાં આવી હતી-
દેશભરમાં ચાર પ્રિન્ટિંગ પ્રેસની વાત કરીએ તો, દેશનું પહેલું પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ 1926માં મહારાષ્ટ્રના નાસિકમાં શરૂ થયું હતું. તે સમયે અહીં 10, 100 અને 1000 રૂપિયાની નોટો છાપવામાં આવતી હતી. જો કે, તમને જણાવી દઈએ કે તે સમયે કેટલીક નોટો ઈંગ્લેન્ડથી પણ આયાત કરવામાં આવી હતી. આ પછી, વર્ષ 1975 માં, મધ્યપ્રદેશના દેવાસમાં ભારતમાં બીજું પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ ખોલવામાં આવ્યું. વર્ષ 1997 સુધી દેશભરમાં વપરાતી નોટો આ બે પ્રિન્ટિંગ પ્રેસમાં છાપવામાં આવતી હતી.

અમેરિકા, કેનેડા અને યુરોપની ભારતીય નોટો-
આ પછી, વર્ષ 1997 થી, ભારત સરકારે અમેરિકા, કેનેડા અને યુરોપની કંપનીઓ પાસેથી પણ નોટ મંગાવવાનું શરૂ કર્યું. જો કે, નોટો છાપવા માટે 1999માં કર્ણાટકના મૈસૂરમાં અને ફરી 2000માં પશ્ચિમ બંગાળના સાલબોની ખાતે વધુ બે પ્રિન્ટિંગ પ્રેસ ખોલવામાં આવ્યા હતા.