ગુજરાતનું પ્રાચીન નામ શું છે? ઈતિહાસમાં છુપાયેલા છે ઘણા ચોંકાવનારા રહસ્યો

Gujarat Ancient Name: ઉત્તર-પશ્ચિમ ભારતીય રાજ્ય ગુજરાત ઉત્તરપૂર્વમાં પાકિસ્તાન અને રાજસ્થાન, પૂર્વમાં મધ્ય પ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્ર અને દક્ષિણમાં કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ દીવ, દમણ, દાદરા અને નગર હવેલી સાથે સરહદો વહેંચે છે. સો વર્ષ પહેલા ગુજરાતને ગુર્જરોની ભૂમિ કહેવામાં આવતું હતું. રાજ્યનું નામ પણ ગુજરા પરથી પડ્યું છે. 700 અને 800 ના દાયકા દરમિયાન ગુર્જરોએ આ વિસ્તાર પર શાસન કર્યું હતું.

ગુજરાતમાં સૌથી પહેલા વસનારા ગુર્જરો હતા, જે ભારત, પાકિસ્તાન અને અફઘાનિસ્તાનનો એક જાતીય સમૂહ હતો. આ કુળ હુણના આક્રમણ સમયે ઉત્તર ભારત અને સૌરાષ્ટ્રમાં દેખાયા હતા. શરૂઆતી પુરાતાત્વિક નિશાન સિંધુ ઘાટી સભ્યતાના સંકેત આપે છે, કારણ કે પાષણ યુગની વસ્તીઓ સાથે ઐતિહાસિક અવશેષ ગુજરાતમાં સાબરમતી અને માહી નદીઓની આસપાસ જોવા મળે છે. તેના મૂળ લોથલ, રામપુર, આમરી અને અન્ય સ્થળો પર જોવા મળેલી હડપ્પાની નિશાનીમાં પણ છે. 

આ પણ વાંચોઃ અમદાવાદથી 75 કિ.મી દૂર છે ગુજરાતનો સૌથી મોટો એડવેન્ચર પાર્ક, બાળકો માટે શ્રેષ્ઠ સ્થળ

પ્રાચીન ગુજરાત પર મૌર્ય રાજવંશનું શાસન હતું. સમ્રાટ ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યએ ગુજરાતમાં ઘણા રાજ્યો પર વિજય પ્રાપ્ત કર્યો હતો. જ્યારે તેના પૌત્ર રાજા અશોકે ગુજરાતમાં પોતાના સામ્રાજ્યનો વિસ્તાર કર્યો હતો. પ્રથમ ત્રણ મૌર્યનું શાસન નોંધપાત્ર હતું પરંતુ 232 બીસીમાં અશોકના મૃત્યુ સાથે મૌર્ય સામ્રાજ્યનું પતન શરૂ થયું. જે રાજકીય વિઘટન તરફ દોરી ગયું. મૌર્યના અનુગામીઓ, સુંગોએ રાજકીય એકતાના પ્રતીકને જાળવી રાખવાનો નિષ્ફળ પ્રયાસ કર્યો.

મૌર્ય સામ્રાજ્યના પતન બાદ શક કે સિંથિયને 130 એડી 390 એડી સુધી આ ક્ષેત્રને નિયંત્રિત કર્યું. રૂદ્ર-દમન પ્રમાણે તેના સામ્રાજ્યમાં માલવા (મધ્યપ્રદેશમાં), સૌરાષ્ટ્ર, કચ્છ અને રાજસ્થાન સામેલ હતા. 300 અને 400ના દાયકા દરમિયાન આ ક્ષેત્ર ગુપ્ત સામ્રાજ્યનો એક ભાગ બની ગયું. ત્યારબાદ મૈત્રક રાજવંશનો ઉત્તરાધિકારી બન્યો. ધ્રુવસેન મૈત્રકના શાસનકાળ દરમિયાન જ મહાન ચીની યાત્રી અને દાર્શનિક હ્યેન ત્સાંગે 640. ઈસામાં ભારતનો પ્રસાવ કર્યો હતો. 

આ પણ વાંચોઃ ગુજરાતમાં આવેલા છે આ 7 અદ્ભુત કિલ્લા, ઈતિહાસની સાથે થશે સાંસ્કૃતિક વારસાના દર્શન

મૌર્ય સત્તાના પતન અને ઉજ્જૈન નજીક મૌર્યોના સૌરાષ્ટ્રના પતન વચ્ચે, ડેમેટ્રિયસના નેતૃત્વમાં ગુજરાત પર ગ્રીક આક્રમણ થયું. હિંદુઓની ત્રણ શાહી જાતિઓ, ચાવડા, સોલંકી અને બગીલાએ ક્રમિક શાસન કર્યું. સોલંકી વંશ 900 ના દાયકા દરમિયાન સત્તામાં આવ્યો. સોલંકી વંશ હેઠળ ગુજરાત તેની સૌથી મોટી સરહદ સુધી પહોંચ્યું. એવું માનવામાં આવે છે કે ગુર્જરો આ સોલંકી વંશના હતા કારણ કે પ્રતિહાર, પરમાર અને સોલંકી રાજવી ગુર્જરો હતા.

પ્રાચીન ગુજરાતના છેલ્લા હિન્દુ શાસકો 960 એડી થી 1243 એડી સુધીના રાજપૂતોના સોલંકી વંશ હતા. વાઘેલા વંશના કર્ણદેવ ગુજરાતના છેલ્લા હિંદુ શાસક હતા અને 1297માં અલાઉદ્દીન ખિલજીની સેના દ્વારા તેને દિલ્હીમાંથી ઉથલાવી દેવામાં આવ્યો હતો.

લેટેસ્ટ ન્યૂઝથી અપડેટ રહેવા માટે અમારી Zee 24 Kalak App ડાઉનલોડ કરો, અમારી સાથે જોડાઓ : facebook | twitter | youtube