ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಸಂಗಮವನ್ನು ನೀವು ನೋಡಲು ಬಯಸಿದರೆ, ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢದ ಧಮ್ತರಿಯ ಸತಿಯಾರಕ್ಕಿಂತ ಉತ್ತಮವಾದ ಸ್ಥಳವಿಲ್ಲ. ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಾಲಯ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಬಹುಶಃ ದೇಶದ ಏಕೈಕ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಜನರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ವೀರ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯನ್ನು ದೇವತೆಗಳ ಜೊತೆ ಇಟ್ಟು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗಂಗ್ರೆಲ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಸುಂದರ ಭೂದೃಶ್ಯದ ಹಿಂದೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಸತಿಯಾರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಅವರ ತತ್ವಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.
ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢದ ಧಮ್ತರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಗಾಂಧಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲಿ ಭಾರತಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮನೋಕಾಮ್ನ ಜ್ಯೋತ್ ಕೂಡ ಇಲ್ಲಿ ಬೆಳಗುತ್ತದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಬ್ಬವಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ದಿನಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದಂದು ಧ್ವಜಾರೋಹಣ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಸಂತೋಷವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಈ ದೇವಾಲಯವು ಧಮ್ತರಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ಗಂಗ್ರೆಲ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮೂಲಕ 40 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಸುಮಾರು 70 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಸತಿಯಾರ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಹೋಗಲು ಗ್ಯಾಂಗ್ರೆಲ್‌ನಿಂದ ದೋಣಿಯ ಸಹಾಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇದಲ್ಲದೇ ರಸ್ತೆ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಹೋಗಲು ಕಂಕೇರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚರಮಾ ಮೂಲಕ ಹೋಗಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ಮಂದಿರವನ್ನು ಭಾರತ ಮಾತಾ ಸೇವಾ ಸಮಿತಿಯು ಸತಿಯಾರದಲ್ಲಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.
ಸಮಿತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಗುರುದೇವ್ ದುಖು ಠಾಕೂರ್ ಅವರು ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಮಹಾನ್ ಭಕ್ತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಗಾಂಧಿಯವರ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಗಂಗ್ರೆಲ್‌ನ ದುಬಾನ್‌ನಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ವಿವಿಧೆಡೆಯಿಂದ ಬಂದಿದ್ದ ಹಲವು ಕುಟುಂಬಗಳನ್ನು ತಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು, ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವಂತೆ ಕರೆ ನೀಡಿದರು.
ಗಂಗ್ರೆಲ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದಾಗಿ ದೇವಾಲಯವು ಮುಳುಗಿತು, ನಂತರ ಅದನ್ನು ನದಿಯ ದಡದಲ್ಲಿ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಗುರುದೇವ ಮತ್ತು ಗಾಂಧೀಜಿಯವರನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಇಲ್ಲಿ ಭಾರತಮಾತೆಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಪೂಜಾ ವಿಧಾನಗಳು ಬೇರೆ ಸ್ಥಳಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದರೂ, ದೇವಾಲಯದ ಸಮಿತಿಯ ಜನರು ಅಕ್ಕಿ ಹಿಟ್ಟನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪೂಜಿಸುವುದರಿಂದ ದುಃಖಗಳು ದೂರವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.
ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧೀಜಿ ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬದುಕುವಂತೆ, ಇಲ್ಲಿನ ಜನರು ಸಹ ತೀರಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ನೇಕಾರರೂ ಖಾದಿ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಅದನ್ನು ಧರಿಸಿಇಂದಿಗೂ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರ ಆರಾಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಮೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡು ಗಾಂಧಿ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವಂತೆ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿರುವುದು ಈ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪ.
ಗಾಂಧಿ ಮಂದಿರ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ದೋಣಿ ಅಥವಾ ಕಾಲುದಾರಿ ಮೂಲಕ ಹಾದು ಹೋಗಬೇಕು. ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಮತ್ತು ದಟ್ಟವಾದ ಕಾಡಿನಿಂದಾಗಿ ಜನರು ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ಭೀತಿಯನ್ನೂ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಜನರಿಗೆ ಬರಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತೆ ಮಾರ್ಗ ರೂಪಿಸಿದರೆ ಅದೇ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೂ ಸೇರಿಸಬಹುದು. ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ ದೇವಾಲಯವೊಂದು, ಮುಳುಗಡೆಯಾಗಿದೆ. ಗಾಂಧಿ ಜಯಂತಿಯಂದು ಇಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಆಯೋಜಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪ್ರವಾಸಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
