Budget Highlights: ସ୍ୱଳ୍ପରେ ଜାଣିନିଅନ୍ତୁ ବଜେଟର କିଛି ପ୍ରମୁଖ ଅଂଶବିଶେଷ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଆଜି ଲୋକସଭାରେ ତାଙ୍କର ସପ୍ତମ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ମୋଦୀ ସରକାର ୩.୦ର ଏହା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ବଜେଟ୍। ଏହି ବଜେଟରେ ସବୁ ବର୍ଗଙ୍କୁ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦେବାକୁ ପ୍ରୟାସ କରିଛନ୍ତି ସରକାର। ତେବେ ଚଳିତ ବର୍ଷ ମୋଟ ୩୨ ଲକ୍ଷ କୋଟିରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କାର ବଜେଟ ରହିଛି। ତେବେ ସ୍ୱଳ୍ପରେ ଜାଣି ନିଅନ୍ତୁ ପୂରା ବଜେଟ

କର
ଟ୍ୟାକ୍ସ ସ୍ଲାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଛନ୍ତି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ। ନୂଆ ଟ୍ୟାକ୍ସ ସ୍ଲାବ ଅନୁଯାୟୀ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନୂତନ ଟିକସ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ୦-୩ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଆୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ   କୌଣସି ଟିକସ ଆଦାୟ କରାଯିବ ନାହିଁ। ଏହା ସହିତ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ରିହାତି ୫୦ ହଜାରରୁ ୭୫ ହଜାର ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ସେହିପରି ୩-୭ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆୟରେ ୫% ଟ୍ୟାକ୍ସ ଦେବାକୁ ପଡିବ । ଏଥିସହ ୭-୧୦ ଲକ୍ଷ ଆୟରେ ୧୦% ଟ୍ୟାକ୍ସ ଦେବାକୁ ପଡିବ। ଅନ୍ୟପଟେ ୧୦-୧୨ ଲକ୍ଷ ଆୟ ଉପରେ ୧୫ ପ୍ରତିଶତ ଟ୍ୟାକ୍ସ, ୧୨-୧୫ ଲକ୍ଷ ଆୟ ଉପରେ ୨୦ ପ୍ରତିଶତ ଟ୍ୟାକ୍ସ ଦେବାକୁ ପଡିବ। ତେବେ ୧୫ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଟଙ୍କାର ଆୟ ଉପରେ ୩୦ ପ୍ରତିଶତ ଟ୍ୟାକ୍ସ(Tax) ଦେବାକୁ ପଡିବ ବୋଲି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସରକାର ଆସନ୍ତା ୬ ମାସ ମଧ୍ୟରେ ଆୟକର ଅଧିନିୟମ ୧୯୬୧ ସମୀକ୍ଷା କରିବେ। ଆୟକର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସରଳ କରାଯିବ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ବଡ଼ ଟିକସ ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ପାଇଁ ଅଧିକ ଅଧିକାରୀ ଉପସ୍ଥିତ ରହିବେ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି। ଏଥି ସହିତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ କୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ଆଞ୍ଜେଲ୍ ଟ୍ୟାକ୍ସ ରଦ୍ଦ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି।

ମହିଳାଙ୍କୁ ଅଗ୍ରାଧିକାର
କାର୍ଯ୍ୟରତ ମହିଳାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ହଷ୍ଟେଲ ଏବଂ କ୍ରଚ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବ। ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ଉପକୃତ କରୁଥିବା ଯୋଜନା ପାଇଁ ୩ ଲକ୍ଷ କୋଟି ଟଙ୍କା ଆବଣ୍ଟନ କରାଯାଇଛି। ଆଦିବାସୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ସାମାଜିକ ତଥା ଅର୍ଥନୈତିକ ସ୍ଥିତିରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ‘ପିଏମ୍ ଜନଜାତି ଉନ୍ନତ ଗ୍ରାମ ଅଭିଯାନ’ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଏହି ଯୋଜନାରେ ଆଦିବାସୀ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ ଗ୍ରାମ ଏବଂ ଆକାଂକ୍ଷା ଜିଲ୍ଲାଗୁଡ଼ିକରେ ଆଦିବାସୀ ପରିବାରମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣତା କଭରେଜ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଗ୍ରହଣ କରାଯିବ। ଏହା ଅଧୀନରେ ୬୩ ହଜାର ଗ୍ରାମ ଆଚ୍ଛାଦିତ ହେବ ଯାହା ୫ କୋଟି ଆଦିବାସୀଙ୍କୁ ଉପକୃତ କରିବ।

କୌଶଳ ଋଣ ଯୋଜନା

Union Budget 2024-25 proposes revision of Model Skill Loan Scheme to help 25,000 students every year.

E-vouchers for loans upto Rs. 10 lakh for higher education in domestic institutions to be given directly to 1 lakh students every year for annual interest subvention of 3% of… pic.twitter.com/zOFU7EU9e5

— Ministry of Finance (@FinMinIndia) July 23, 2024

ମଡେଲ୍ ସ୍କିଲ୍ ଋଣ ସ୍କିମ୍ ସଂଶୋଧିତ ହେବ। ଏହା ଅଧୀନରେ ସରକାରୀ ବର୍ଦ୍ଧିତ ପାଣ୍ଠିର ଗ୍ୟାରେଣ୍ଟି ସହିତ ୭.୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଋଣ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ। ଘରୋଇ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନରେ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ୧୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଋଣ ନେଉଥିବା ପ୍ରତିବର୍ଷ ୧ ଲକ୍ଷ ଛାତ୍ର ଋଣ ରାଶି ଉପରେ ବାର୍ଷିକ ୩ ପ୍ରତିଶତ ସୁଧ ପାଇବେ। ଏଥିପାଇଁ ଇ-ଭାଉଚର ଦିଆଯିବ। ହବ୍ ଏବଂ ସ୍ପିକ୍ ସିଷ୍ଟମ୍ ୫ ବର୍ଷରେ ୧୦୦୦ ITI କୁ ଅପଗ୍ରେଡ୍ କରାଯିବ। ଶୀର୍ଷ କମ୍ପାନୀଗୁଡିକ ୫ ବର୍ଷରେ ୧ କୋଟି ଯୁବକଙ୍କୁ ଦକ୍ଷତା ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରିବେ। ଏକ ୧୨ ମାସର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇଣ୍ଟର୍ନସିପ୍ ମଧ୍ୟ ହେବ ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତି ମାସରେ 5 ହଜାର ଟଙ୍କା ଦିଆଯିବ।

ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଆଲ୍ ପାର୍କ 
ଦେଶର 100 ଟି ସହରରେ କିମ୍ବା ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ ପାଇଁ ପ୍ଲଗ ଏବଂ ପ୍ଲେ ଇଣ୍ଡଷ୍ଟ୍ରିଆଲ୍ ପାର୍କ ନିର୍ମାଣ ହେବ। ଜାତୀୟ ଶିଳ୍ପ କରିଡର ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପ ଅଧୀନରେ ୧୨ଟି ଶିଳ୍ପ ପାର୍କକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯିବ। ଖଣିଜ ପଦାର୍ଥର ଘରୋଇ ଉତ୍ପାଦନ, ପୁନଃ ବ୍ୟବହାର ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଦେଶରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖଣିଜ ସମ୍ପଦ ହାସଲ ପାଇଁ ଖଣିଜ ମିଶନ ଆରମ୍ଭ କରାଯିବ। ୧୦୦ଟି ବଡ ସହର ପାଇଁ ଜଳ ଯୋଗାଣ, ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ଏବଂ କଠିନ ବର୍ଜ୍ୟବସ୍ତୁ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ମନୋନୀତ ସହରଗୁଡିକରେ 100 ସାପ୍ତାହିକ ହାଟ କିମ୍ବା ଷ୍ଟ୍ରିଟ୍ ଫୁଡ୍ ହବ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବ।

MSME
ଦୁର୍ଦ୍ଦିନ ସମୟରେ ଏମଏସଏମଇ କ୍ଷେତ୍ର ସହଜରେ ବ୍ୟାଙ୍କରୁ ଋଣ ପାଇପାରିବ କି ନାହିଁ ନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଏକ ନୂତନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି। ମୁଦ୍ରା ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଋଣ ସୀମା ୧୦ ଲକ୍ଷରୁ ୨୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯିବ। ଆସନ୍ତା ୫ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ଦୃଢ ଆର୍ଥିକ ସହାୟତା ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ସରକାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛନ୍ତି। ଏଥିପାଇଁ ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟ ୧୧,୧୧,୧୧୧ କୋଟିରେ ସ୍ଥିର ହୋଇଛି ଯାହା ଦେଶର ଜିଡିପିର ୩.୪ ପ୍ରତିଶତ ଅଟେ। ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟକୁ ସରଳ କରିବା ପାଇଁ ଶ୍ରମ ସୁବିଧା ଏବଂ ସମାଦନ ପୋର୍ଟାଲକୁ ଅଦ୍ୟତନ କରାଯିବ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଘର ଯୋଜନା

Union Budget 2024-25 proposes:

 More than 1.28 crore registrations and 14 lakh applications received under PM Surya Ghar Muft Bijli Yojana

 Pumped Storage Policy to be brought out for electricity storage and smooth integration of #RenewableEnergy in the overall energy mix… pic.twitter.com/zyqszL2Yp5

— Ministry of Finance (@FinMinIndia) July 23, 2024

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସୂର୍ଯ୍ୟଘର ମାଗଣା ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଯୋଜନା ଅଧୀନରେ ଘର ଛାତ ଉପରେ ସୌର ପ୍ୟାନେଲ ଲଗାଯିବ। ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଥିବାବେଳେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ସୀତାରମଣ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୋଜନା ସହିତ ଦେଶର ପ୍ରାୟ ୧ କୋଟି ପରିବାର ପ୍ରତି ମାସରେ ୩୦୦ ୟୁନିଟ୍ ଟିକସମୁକ୍ତ ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ। ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳର ସମସ୍ତ ଜମିକୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ଲଟ୍ ପରିଚୟ ନମ୍ବର ଦିଆଯିବ। ଏହା ସହିତ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଜମି ପଞ୍ଜୀକରଣ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯିବ। ଉଭୟ ସହରାଞ୍ଚଳ ଏବଂ ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳରେ ଜମି ପ୍ରଶାସନ, ସହରୀ ଯୋଜନା, ବ୍ୟବହାର ଏବଂ କୋଠା ସହ ଜଡିତ ନିୟମରେ ସଂସ୍କାର ଆସିବ।

ଆୟକର ସ୍ଲାବରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ
ଏହି ବଜେଟରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏକ ନୂତନ ଆୟକର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆଣିଛନ୍ତି। ଏହା ଅଧୀନରେ ମାନକ ରିହାତିର ପରିମାଣ ୫୦ ହଜାରରୁ ୭୫ ହଜାର ଟଙ୍କାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ପରିବାର ପେନସନ୍ ଉପରେ ଷ୍ଟାଣ୍ଡାର୍ଡ ରିହାତି ପୂର୍ବରୁ ୨୦ ହଜାର ଟଙ୍କା ଥିଲା, ଯାହା ବର୍ତ୍ତମାନ ୨୫ ହଜାର ଟଙ୍କାକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ୩ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଆୟ ଉପରେ କୌଣସି ଆୟକର ନାହିଁ। ଆୟକର ୩ ରୁ ୭ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଉପରେ ୫ ପ୍ରତିଶତ, ୭ ରୁ ୧୦ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଉପରେ ୧୦ ଟଙ୍କା, ୧୦ ରୁ ୧୨ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା ଉପରେ ୧୫ ଟଙ୍କା ଏବଂ ଆୟ ୧୨ ରୁ ୧୫ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କାକୁ ୨୦ ପ୍ରତିଶତକୁ ହ୍ରାସ କରାଯାଇଛି। ଯଦି ଆୟ ଏହାଠାରୁ ଅଧିକ, ଟିକସ ପରିମାଣ ୩୦ ପ୍ରତିଶତରେ ସ୍ଥିର କରାଯାଇଛି।

ପର୍ଯ୍ୟଟନ
ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ସୀତାରମଣ ମଧ୍ୟ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସମ୍ପର୍କିତ ବଜେଟରେ ବଡ଼ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି। ଗୟା, ବିହାର ଏବଂ ମହାବୋଧି ମନ୍ଦିରରେ ଅବସ୍ଥିତ ବିଷ୍ଣୁପଦ ମନ୍ଦିରକୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ତଥା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳୀ ଭାବରେ ବିକଶିତ କରାଯିବ। ଏଥିପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ସହାୟତା କରିବେ। ରାଜଗିର୍ ବ୍ୟାପକ ଭାବରେ ବିକଶିତ ହେବ। ନାଳନ୍ଦା ସହର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କେନ୍ଦ୍ର ଭାବରେ ବିକଶିତ ହେବ। ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏହାର ପ୍ରାଚୀନ ଗୌରବକୁ ପୁନଃସ୍ଥାପିତ ହେବ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଓଡିଶାରେ ପର୍ଯ୍ୟଟନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭିତ୍ତିଭୂମୀ ପାଇଁ ଅତିରିକ୍ତ ଆର୍ଥିକ ରାଶି ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ।

ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗ୍ରାମ ସଡ଼କ ଯୋଜନା
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଗ୍ରାମ ସଡ଼କ ଯୋଜନାର ଚତୁର୍ଥ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ଏହା ଅଧୀନରେ ୨୫ ହଜାର ଗ୍ରାମାଞ୍ଚଳ ରାସ୍ତା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବ। ବିହାରର ଗଙ୍ଗା ନଦୀ ଉପରେ ଦୁଇ ଲେନ ବିଶିଷ୍ଟ ନୂତନ ଏକ୍ସପ୍ରେସୱେ ଏବଂ ନୂତନ ସେତୁ ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଅନୁମତି ମଧ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଆସାମ ଏବଂ ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶକୁ ବନ୍ୟା ପରିସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡ ଏବଂ ସିକ୍କିମକୁ ମଧ୍ୟ ପାହାଡ଼ ଧସିବା, ବନ୍ୟା ଏବଂ ଭୂସ୍ଖଳନ ଯୋଗୁଁ ହୋଇଥିବା କ୍ଷତିର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ସହାୟତା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯିବ। ସଡକ ସଂଯୋଗରେ ଉନ୍ନତି ଆଣିବା ପାଇଁ ଯୋଜନା ଅଣାଯିବ ଯାହା ଦ୍ୱାରା ପରିବହନ ସହଜ ହୋଇପାରିବ।

ସହରୀ କରଣ

Union Budget 2024-25 proposes:

 14 large cities with a population above 30 lakh will have Transit Oriented Development plans

 1 crore urban poor and middle-class families to be covered under #PMAwasYojana Urban 2.0

 100 weekly ‘haats’ or street food hubs in select cities… pic.twitter.com/akBExVMuir

— Ministry of Finance (@FinMinIndia) July 23, 2024

୩୦ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ଦେଶର ୧୪ଟି ବଡ ସହରରେ ଗମନାଗମନ ଭିତ୍ତିକ ବିକାଶ ପ୍ରକଳ୍ପ ଆରମ୍ଭ ହେବ। ୧ କୋଟି ସହରୀ ଗରିବ ଏବଂ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ପରିବାର ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ର ଆବାସ ଯୋଜନା ସହରୀ ୨.୦ ଅଧୀନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ହେବେ। ପବ୍ଲିକ୍-ବେସରକାରୀ ଭାଗିଦାରୀ (ପିପିପି) ମାଧ୍ୟମରେ ଶିଳ୍ପ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଭଡା ଘର ନିର୍ମାଣ କରାଯିବ। ବିଦ୍ୟମାନ ସହରଗୁଡ଼ିକର ସୃଜନଶୀଳ ବ୍ରାଉନଫିଲ୍ଡ ପୁନଃ ବିକାଶ ପାଇଁ ଏକ ଢାଞ୍ଚା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବ। ସହରଗୁଡିକର ବାହ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳର ଯୋଜନାବଦ୍ଧ ବିକାଶ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ପରିବହନ ଯୋଜନା ମାଧ୍ୟମରେ କରାଯିବ।