Exit Poll କ’ଣ ଓ କିପରି କରାଯାଏ, ଏହା ଦେଶରେ ପ୍ରଥମେ କେବେ କରାଯାଇଥିଲା? ଏଠାରେ ଜାଣନ୍ତୁ ସବୁକିଛି

What Is Exit Poll: ଆଜି ଦେଶରେ ୫ଟି ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ଦିନ । ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ରାଜସ୍ଥାନ, ଛତିଶଗଡ଼, ମିଜୋରାମ ଓ ତେଲେଙ୍ଗାନାରେ କାହାର ସରକାର ଗଠନ ହେବ ଆଜି ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯିବ, କିନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କ ମନରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସିବ ଯେ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ କ’ଣ? ଏହିପରି ଗୋଟିଏ ଶବ୍ଦ ହେଉଛି ଓପିନୟନ ପୋଲ୍, ଏହା କ’ଣ? ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କିଛି ଅଛି ନା ଏଗୁଡ଼ିକ ସମାନ କଥା? ଆସନ୍ତୁ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ଓ ଓପିନିୟନ୍ ପୋଲ୍ ସର୍ଭେ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ଭାବରେ କହୁଛୁ…

ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ କ’ଣ?
ଆପଣଙ୍କୁ କହିରଖୁଛୁ ଯେ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ହେଉଛି ଏକ ପ୍ରକାର ଭୋଟର ସର୍ଭେ, ଯାହା ଭୋଟ୍ ପରେ କରାଯାଏ । ଭୋଟରମାନେ କେଉଁ ଦଳକୁ ଭୋଟ୍ ଦେଇଛନ୍ତି ତାହା ଜାଣିବା ପାଇଁ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ମିଡିଆ ସଂଗଠନ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଏଜେନ୍ସି ଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ । ନିର୍ବାଚନର ବିଜେତା ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିବା ପାଇଁ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଯଦିଓ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସତ ହେବ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରା ନଯାଇପାରେ, ତେବେ ଏଥିରୁ କେଉଁ ଦଳ ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଜିତିବ ତାହାର ଏକ ଧାରଣା ମିଳିଥାଏ ।

କିପରି କରାଯାଏ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍?
ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ସର୍ଭେ ଅଧୀନରେ ଭୋଟରଙ୍କୁ କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚରାଯାଏ ଯେ ସେମାନେ କାହାକୁ ଭୋଟ୍ ଦେଇଛନ୍ତି? ଭୋଟ୍ ଦେବା ଦିନ ଏହି ସର୍ଭେ କରାଯାଇଥାଏ । ମିଡିଆ ହାଉସ୍ ଓ ଏଜେନ୍ସିଗୁଡିକ ଏକ ଟିମ୍ ଗଠନ କରି ଏହାକୁ ମତଦାନ ବୁଥକୁ ପଠାନ୍ତି, ଓ ଭୋଟ୍ ଦେବାକୁ ଯାଇଥିବା ଲୋକଙ୍କ ମତାମତ ନିଅନ୍ତି । ଏହି ଆଧାରରେ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରାଯାଇ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଇଥାଏ ଓ ଫଳାଫଳ ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ଆକାରରେ ଉପସ୍ଥାପିତ କରାଯାଇଥାଏ ।

ଓପିନିୟନ୍ ପୋଲ୍ କ’ଣ?
ଓପିନିୟନ୍ ପୋଲ୍ ମଧ୍ୟ ଏକ ପ୍ରକାର ସର୍ଭେ, ଯାହା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ କରାଯାଏ । ଓପିନିୟନ୍ ପୋଲରେ ଯେଉଁମାନେ ଭୋଟର ଅଟନ୍ତି କିମ୍ବା ଯେଉଁମାନେ ଭୋଟର ନୁହଁନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ । ଓପିନିୟନ୍ ପୋଲରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରାଯାଇଥାଏ । ସେହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ମନକଥା ଓ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ ଜାଣିବାକୁ ଏକ ପ୍ରୟାସ କରାଯାଏ । ଜନସାଧାରଣ କେଉଁ ଦଳ ଉପରେ ରାଗିଛନ୍ତି ତାହା ଦେଖାଯାଏ ଓ କେଉଁ ଦଳ ପ୍ରତି ଜନସାଧାରଣ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଅଛନ୍ତି ତାହା ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରାଯାଏ ।

ଦେଶରେ ପ୍ରଥମ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍?
ମିଡିଆ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ ଅଫ୍ ପବ୍ଲିକ୍ ଓପିନିଅନ୍ (ଆଇଆଇପିୟୁ) ମୁଖ୍ୟ ଏରିକ୍ ଡି’କୋଷ୍ଟା ଦେଶରେ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେଣ୍ଟର ଫର ଷ୍ଟଡି ଅଫ୍ ଡେଭଲପମେଣ୍ଟ ସୋସାଇଟି (CSDS) ୧୯୯୬ ରେ ପ୍ରଥମ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ କରିଥିଲା । ଏହା ଦୂରଦର୍ଶନରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥିଲା । ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଭାରତୀୟ ଜନତା ପାର୍ଟି ଜିତିବ ବୋଲି ପୂର୍ବାନୁମାନ କରାଯାଇଥିଲା । ଏହି ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ସଠିକ୍ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା ଓ ବିଜେପି ନିର୍ବାଚନରେ ​​ଜିତିଥିଲା । ଏହା ପରେ ଭାରତରେ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ୧୯୯୮ ରେ, ଘରୋଇ ଚ୍ୟାନେଲଗୁଡିକ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ପ୍ରସାରଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ।

ଦୁନିଆର ପ୍ରଥମ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍?
ମିଡିଆ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୯୩୬ ମସିହାରେ ଆମେରିକାରେ ପ୍ରଥମ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୩୭ ରେ ବ୍ରିଟେନରେ ଓ ୧୯୩୮ ରେ ଫ୍ରାନ୍ସରେ ପ୍ରଥମ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ କରାଯାଇଥିଲା । ୧୯୬୭ ମସିହାରେ, ଡଚ୍ ସମାଜବାଦୀ ତଥା ନେତା ମାର୍ସେଲ ଭନ୍ ଡ୍ୟାମ୍ ଏକ ଏକ୍ଜିଟ୍ ପୋଲ୍ କରିଥିଲେ, ଯାହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସଠିକ୍ ଥିଲା ।

ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ନିୟମ ଓ ଆଇନ୍?
ଗଣମାଧ୍ୟମର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ପାଇଁ ଦେଶରେ ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧୀ -୧୯୫୧ ର ଏକ ପ୍ରତିନିଧୀତା ଅଛି, ଯାହାର ଧାରା ୧୨୬ଏ ଅନୁଯାୟୀ, ଭୋଟ୍ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାର ଅଧ ଘଣ୍ଟା ପରେ ମଧ୍ୟ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ପ୍ରକାଶ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଯଦି କେହି ଏହା କରନ୍ତି, ତେବେ ଆଇନ ଅନୁଯାୟୀ ୨ ବର୍ଷ ଜେଲ କିମ୍ବା ଜରିମାନା ଲାଗୁ କରାଯାଇପାରେ । ୧୯୯୮ ରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଏକଜିଟ୍ ପୋଲ୍ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ।