GK: આ 3 લોકો જેમણે કોઈ પણ દેશમાં વગર પાસપોર્ટે ફરવાની મળે છે આઝાદી!

જ્યારે આ ખાસ લોકો વિદેશ પ્રવાસે જાય છે ત્યારે તેમના પાસપોર્ટ અંગે કોઈ પ્રશ્ન પૂછવામાં આવતો નથી, તેમ છતાં તેમને સંપૂર્ણ સન્માન આપવામાં આવે છે. પહેલાના સમયમાં, આંતરરાષ્ટ્રીય મુસાફરી માટે કયા દસ્તાવેજોની જરૂર પડશે તે અંગે દેશો વચ્ચે કોઈ સહમતિ ન હતી. પરંતુ પ્રથમ વિશ્વયુદ્ધ દરમિયાન પાસપોર્ટનું મહત્વ સમજાયું અને તે પછી દરેક દેશે તેને ફરજિયાત બનાવી દીધું.

1920માં પરિસ્થિતિ ઝડપથી બદલાઈ. અમેરિકાએ ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રન્ટ્સને રોકવા માટે પાસપોર્ટ સિસ્ટમ શરૂ કરી હતી. આ પછી લીગ ઓફ નેશન્સમાં પણ આ મુદ્દા પર ચર્ચા થઈ હતી. અંતે, 1924 માં, અમેરિકાએ તેની નવી પાસપોર્ટ સિસ્ટમ લાગુ કરી, જેણે એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં મુસાફરીમાં ઘણા ફેરફારો કર્યા.

હવે પાસપોર્ટ કોઈપણ વ્યક્તિ માટે આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવાસ માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજ બની ગયો છે. તેમાં નામ, સરનામું, ઉંમર, ફોટો, નાગરિકતા અને હસ્તાક્ષર જેવી માહિતીનો સમાવેશ થાય છે, જે વ્યક્તિની ઓળખ અને નાગરિકતાની પુષ્ટિ કરે છે. મુસાફરી દરમિયાન વ્યક્તિની ઓળખ સુનિશ્ચિત કરવા માટે આ સિસ્ટમ એક સરળ અને અસરકારક રીત છે. હાલમાં, મોટાભાગના દેશો ઇ-પાસપોર્ટ જારી કરી રહ્યા છે, જેનો ઉપયોગ ડિજિટલ સુરક્ષા અને અનુકૂળ ઓળખ માટે કરવામાં આવે છે. 

જો કે આજે પણ દુનિયામાં ત્રણ એવા ખાસ લોકો છે જેમને મુસાફરી કરવા માટે પાસપોર્ટની જરૂર નથી. આ ત્રણ ખાસ વ્યક્તિઓ છે - બ્રિટનના રાજા, જાપાનના રાજા અને જાપાનની રાણી. ચાર્લ્સ બ્રિટનના રાજા બન્યા તે પહેલાં, આ વિશેષાધિકાર સ્વર્ગસ્થ રાણી એલિઝાબેથ II પાસે હતો. 

ચાર્લ્સ બ્રિટનના રાજા બન્યા કે તરત જ તેમના સેક્રેટરીએ દેશના વિદેશ કાર્યાલય દ્વારા તમામ દેશોને સત્તાવાર સંદેશ મોકલ્યો. સંદેશમાં જણાવવામાં આવ્યું હતું કે કિંગ ચાર્લ્સ હવે બ્રિટિશ શાહી પરિવારના વડા છે અને તેમને કોઈપણ અવરોધ વિના વિશ્વભરમાં પ્રવાસ કરવાની મંજૂરી આપવી જોઈએ. તેમના માટે આ વિશેષાધિકાર અને આદરની ખાતરી કરવી જરૂરી છે.

બ્રિટિશ રાજાને પાસપોર્ટની જરૂર નથી, પરંતુ તેની પત્નીને આ વિશેષાધિકાર નથી. જ્યારે રાણી અથવા શાહી પરિવારના અન્ય સભ્યો વિદેશ પ્રવાસ કરે છે, ત્યારે તેઓએ તેમનો કોન્સ્યુલર પાસપોર્ટ સાથે રાખવો આવશ્યક છે. રાજવી પરિવારના મહત્વના સભ્યોને રાજદ્વારી પાસપોર્ટ પણ આપવામાં આવે છે, જે તેમના વિશેષ દરજ્જાને પ્રતિબિંબિત કરે છે અને મુસાફરી દરમિયાન તેમને વિશેષ સન્માન અને વિશેષાધિકારો આપવામાં આવે છે. 

ચાલો જાણીએ કે જાપાનના સમ્રાટ અને મહારાણીને આ વિશેષાધિકાર કેવી રીતે અને શા માટે મળ્યો. જાપાનના વર્તમાન સમ્રાટ નરુહિતો છે. તેમની પત્ની માસાકો ઓવાટા જાપાનની મહારાણી છે. તેમને આ પદ ત્યારે મળ્યું જ્યારે તેમના પિતા પૂર્વ સમ્રાટ અકિહિતોએ તેમનું પદ છોડી દીધું.

જ્યારે વિશ્વના તમામ વડા પ્રધાનો અને રાષ્ટ્રપતિઓ અન્ય દેશોમાં મુસાફરી કરે ત્યારે પાસપોર્ટ હોવો જરૂરી છે, તેમની પાસે વિશેષ કોન્સ્યુલર પાસપોર્ટ છે. આ નેતાઓને સુરક્ષા તપાસ અને અન્ય પ્રક્રિયાઓમાંથી પણ મુક્તિ આપવામાં આવી છે. ભારતમાં આ દરજ્જો વડાપ્રધાન, રાષ્ટ્રપતિ અને ઉપરાષ્ટ્રપતિને આપવામાં આવે છે. આમ, આ નેતાઓ પાસપોર્ટનો ઉપયોગ કરતી વખતે પણ દેશ-વિદેશમાં પ્રવાસ દરમિયાન વિશેષ સન્માન અને સુવિધાઓનો આનંદ માણે છે.