જેના નામથી ઉકળી ઉઠ્યું છે મહારાષ્ટ્ર, જાણો હિન્દુઓના કટ્ટર વિરોધી ઔરંગઝેબની અસલી કહાની

Aurangzeb Incarnation: આ દિવસોમાં મહારાષ્ટ્રમાં ઔરંગઝેબને લઈને હોબાળો મચ્યો છે. ઔરંગઝેબના વખાણ કરતા વોટ્સએપ સ્ટેટસથી શરૂ થયેલો હંગામો હવે રાજકીય મંચ સુધી પહોંચી ગયો છે. આખરે ઔરંગઝેબ કોણ હતો અને તેનું મહારાષ્ટ્ર સાથે શું જોડાણ છે? ચાલો જાણી લઈએ...

મહારાષ્ટ્રના કોલ્હાપુરમાં ઔરંગઝેબના વખાણ કરતા વોટ્સએપ સ્ટેટસ વાયરલ થયા બાદ હોબાળો મચી ગયો છે. જ્યારથી એકનાથ શિંદે સરકાર દ્વારા મહારાષ્ટ્રના ઔરંગાબાદનું નામ બદલવાની પહેલ કરવામાં આવી છે ત્યારથી સમગ્ર રાજ્યમાં તણાવનું વાતાવરણ છે. આ મુદ્દે રાજકારણ પણ ઉગ્ર બની રહ્યું છે. પરંતુ ઔરંગાબાદમાં જેમના નામથી મહારાષ્ટ્ર ઉકળતું હોય એવા મુઘલ શાસકની ગણતરી ક્રૂર શાસકોમાં થાય છે. આજે અમે તમને ઔરંગઝેબ વિશે કેટલીક વાતો જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.

ભાઈઓની હત્યા કરીને બન્યો હતો રાજા-
ઔરંગઝેબ છઠ્ઠો મુઘલ શાસક હતો. એકમાત્ર મુઘલ સમ્રાટ હતા જેને ભારતીયોએ ક્યારેય સ્વીકાર્યા ન હતા. સત્તા મેળવવા માટે ઔરંગઝેબે પિતા શાહજહાંને જેલમાં ધકેલી દીધા હતા. આ પછી ઔરંગઝેબે પોતાના ભાઈ દારા શિકોહને રાજદ્રોહના આરોપમાં શૂળીએ ચડાવી દીધો. બીજા ભાઈ મુરાદને પણ ઝેર આપીને મારી નાખવામાં આવ્યો હતો. તેણે પરિવારના ઘણા સભ્યોની હત્યા કરીને સિંહાસન મેળવ્યું હતું. સમગ્ર ભારત પર રાજ કરવાનું ઔરંગઝેબનું એક જ લક્ષ્ય હતું. તેણે અનેક નાના-મોટા રાજ્યોને પણ દબાવી દીધા. પરંતુ આ મુઘલ બાદશાહને શિવાજી મહારાજ સાથે લડવું પડ્યું હતું.

ઘણા હિંદુ મંદિરો તોડી પાડ્યા-
ઔરંગઝેબનું સામ્રાજ્ય છેતરપિંડી અને ષડયંત્રના બળ પર ઊભું થયું હતું. આ જ કારણ હતું કે ઔરંગઝેબના શાસનકાળમાં પણ તેમની કટ્ટરતા અને ધાર્મિક કટ્ટરતા ચરમસીમાએ હતી. ઈતિહાસકારોના મતે ઔરંગઝેબ કટ્ટર શાસક હતો. તેણે પોતાના શાસન દરમિયાન ઘણા હિંદુ મંદિરોનો નાશ કર્યો. તેણે હિંદુઓ પર ઘણા નિયંત્રણો પણ લાદ્યા હતા. કહેવાય છે કે ઔરંગઝેબે બિન-મુસ્લિમો પર જઝિયા વેરો લાદ્યો હતો અને લાખો હિંદુઓને ઇસ્લામ સ્વીકારવા દબાણ કર્યું હતું. ઔરંગઝેબે દેશભરના પ્રખ્યાત મંદિરોને પોતાનો શિકાર બનાવ્યા હતા. તેણે બનારસમાં વિશ્વનાથ મંદિર અને મથુરામાં કેશવરાય મંદિરને તોડવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.

શિવાજી સામનો કરી શક્યા નહીં-
ઔરંગઝેબ સમગ્ર ભારતમાં મુઘલ સામ્રાજ્યની સ્થાપના કરવાના ઈરાદા સાથે બીજાપુર પહોંચ્યો. બીજાપુરના સુલતાન આદિલશાહના મૃત્યુ પછી તેણે 1656માં ત્યાં હુમલો કર્યો. શિવાજી પણ બીજાપુર જીતવા માંગતા હતા, તેથી તેમણે ઔરંગઝેબ પર હુમલો કર્યો. ઔરંગઝેબ શિવાજીનો હુમલો સહન કરી શક્યો નહીં. તેણે ઘણા પ્રયત્નો કર્યા પરંતુ શિવાજીના મરાઠા સામ્રાજ્યમાં મુઘલો કામ ન કરી શક્યા. આ પછી શાહજહાંના સમજાવટ પર ઔરંગઝેબે શિવાજી સાથે બીજાપુરની સંધિ કરી. શાહજહાંને જેલમાં પૂર્યા પછી તે દિલ્હીની ખુરશી પર બેસી ગયો. તેણે ઉત્તર ભારતનો કબજો મેળવ્યો.

દિલ્હીના સમ્રાટ બન્યા પછી ઔરંગઝેબ ફરી એકવાર દક્ષિણ ભારત તરફ વળ્યો. જ્યાં મરાઠા સામ્રાજ્યનો નોંધપાત્ર વિસ્તાર થયો હતો. ઔરંગઝેબે શાઇસ્તા ખાનને શિવાજીની સામે સુબેદાર તરીકે મોકલ્યો. એક યુદ્ધમાં શિવાજીએ શાઇસ્તા ખાનની ચાર આંગળીઓ કાપી નાખી. ઔરંગઝેબ ફરી એકવાર શિવાજીની સામે પરાજિત થયો હતો, તેથી તેણે 1665માં બીજી સંધિ પ્રસ્તાવ મોકલ્યો.

શું તમે જાણો છો કે મુગલ શાસક ઔરંગઝેબને શું ખાવાનું પસંદ હતું?
ઔરંગઝેબના શાહી રસોઈયાઓ ઔરંગઝેબ માટે હાજર શાકભાજીમાંથી ઉત્તમ વાનગી તૈયાર કરતા હતા.
ઔરંગઝેબને તાજા ફળોનો ખૂબ શોખ હતો. તેને કેરીનો ખૂબ શોખ હતો.
ઘઉંના કબાબ અને ચણાની દાળનો પુલાવ ઔરંગઝેબનો પ્રિય ખોરાક હતો.
આ સિવાય ઔંગઝેબ પનીરથી બનેલા કોફ્તા અને ફળોમાંથી બનેલા ખોરાકને પસંદ કરતા હતા.
ઔરંગઝેબે એક વખત તેના છોકરાને કહ્યું કે તેને ખીચડી અને બિરયાની ખૂબ ગમે છે.

શિવાજીને કેદ કરવાના પ્રયત્નો નિરર્થક-
શિવાજી સાથે સંધિ કર્યા પછી ઔરંગઝેબે તેમને આગ્રાના કિલ્લામાં બોલાવ્યા હતા. શિવાજી મહારાજને આ કિલ્લામાં યોગ્ય સન્માન મળ્યું ન હતું. તેમણે મુગલિયા કોર્ટમાં આનો વિરોધ કર્યો હતો. આનાથી નારાજ થઈને ઔરંગઝેબે તેમને કેદ કરી દીધા હતા. ઔરંગઝેબ તેમને મારવા માંગતો હતો. પરંતુ શિવાજી મહારાજે ઔરંગઝેબને છેતર્યો હતો. તેઓ મીઠાઈની ટોપલીઓમાં સંતાઈને તેની જેલમાંથી બહાર આવ્યા અને ઔરંગઝેબ હાથ મસળતો રહી ગયો હતો. આ પછી શિવાજી મહારાજે મુઘલો પાસેથી તેમના જૂના સામ્રાજ્યો પાછા જીતી લીધા. 1674માં શિવાજીનો રાજ્યાભિષેક થયો હતો. આ પછી તેમણે હિંદવી સ્વરાજની જાહેરાત કરી.

શિવાજીના મોટા પુત્રની હત્યા થઈ હતી-
ઔરંગઝેબે શિવાજી મહારાજના મોટા પુત્ર સંભાજી મહારાજની નિર્દયતાથી હત્યા કરી હતી. ઔરંગઝેબે શરત મૂકી હતી કે જો સંભાજી રાજે મુસ્લિમ બનશે તો તેઓ પોતાનો જીવ બચાવશે. પરંતુ સંભાજીએ આ શરત સ્વીકારી નહિ. સંભાજીને 40 દિવસ સુધી ઘણી યાતનાઓ આપવામાં આવી. આ સિવાય શીખોના નવમા ગુરુ શ્રી ગુરુ તેગ બહાદુરને પણ તેમની નીતિઓનું પાલન ન કરવા બદલ 1675માં શિરચ્છેદ કરવામાં આવ્યો હતો.

1707 માં અહમદનગરમાં અવસાન થયું-
ક્રૂર મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબે જીવનભર હિંસા કરી હતી. 3 માર્ચ 1707ના રોજ અહમદનગર, મહારાષ્ટ્રમાં તેમનું અવસાન થયું. તેમની સમાધિ ઔરંગાબાદમાં જ બનાવવામાં આવી હતી. મહારાષ્ટ્ર સરકારે આ ઔરંગાબાદનું નામ બદલીને છત્રપતિ સંભાજી નગર કરી દીધું છે. જેનો મુસ્લિમ સમાજ દ્વારા ઉગ્ર વિરોધ કરવામાં આવ્યો હતો. ઔરંગઝેબને લઈને અહમદનગર અને કોલ્હાપુરમાં હિંસા થઈ હતી. કોલ્હાપુરમાં પ્રશાસને કલમ 144 લાગુ કરવી પડી અને ઈન્ટરનેટ બંધ કરી દીધું હતું.