ରଜ ତିନି ଦିନ ଯାଏଁ କାହିଁକି ବ୍ୟବହାର ହୋଇନଥାଏ ଶିଳପୁଆ, କ’ଣ ରହିଛି ଏହା ପଛର କିମ୍ବଦନ୍ତୀ

Mithun Sankranti 2023: ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କୁ ନଅ ଗ୍ରହଙ୍କ ରାଜା ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଆଜି ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବତା ତୁଳା ଛାଡି଼ ମିଥୁନରେ ପ୍ରବେଶ କରିବେ (Surya Gochar 2023)। ମିଥୁନ ରାଶିରେ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଗୋଚର ମିଥୁନ୍ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା । ସମଗ୍ର ବର୍ଷରେ ସମୁଦାୟ ୧୨ଟି ସଂକ୍ରାନ୍ତି ପଡ଼ିଥାଏ । କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତ ସଂକ୍ରାନ୍ତି ମଧ୍ଯରେ ମିଥୁନ ସଂକ୍ରାନ୍ତିର (Mithun Sankranti) ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି । ମିଥୁନ ସଂକ୍ରାନ୍ତିର କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଏହି ସମୟରେ ତିନି ଦିନର ବସୁଧା ମାଆଙ୍କ ଋତୁସ୍ରାବ (Menstruation) ହୋଇଥାଏ । ମାଟି ମାଆଙ୍କର ମାସିକ ଧର୍ମ ଚାଲିଥିବା ସମୟକୁ ପୃଥିବୀର ବିକାଶର ପ୍ରତୀକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

ବସୁଧା ମାଙ୍କର ହୋଇଥାଏ ମାସିକ ଧର୍ମ

ଋତୁସ୍ରାବ ବା ମାସିକ ଧର୍ମ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ପ୍ରକୃତିର ଏକ ବରଦାନ ଅଟେ । ଏହି ବରଦାନ ଯୋଗୁଁ ମହିଳାମାନେ ମାତୃତ୍ବ ଲାଭ କରିଥାଆନ୍ତି । ମିଥୁନ ସଂକ୍ରାନ୍ତିର କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ, ବସୁଧା ବା ମାଟି ମାଆଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଦିନରେ ୩ ଦିନ ଧରି ଋତୁସ୍ରାବ ହୋଇଥାଏ । ବସୁଧା ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଧର୍ମ ପତ୍ନୀ ଅଟନ୍ତି । ପୁରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିରରେ ବସୁଧାଙ୍କର ଏକ ଚାନ୍ଦିର ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ରହିଛି । ମାଟି ମାଆଙ୍କ ଏହି ଋତୁସ୍ରାବକୁ ରାଜ୍ୟରେ ବେଶ ଧୁମଧାମର ସହ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଏହାକୁ ‘ରଜ’ ପର୍ବ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ରଜ ୩ ଦିନ ଧରି ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଝିଅମାନେ ନୂଆ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ସଜ ହୋଇ ଦୋଳ ଖେଳିଥାଆନ୍ତି । ରଜ ଓଡ଼ିଶାର ଏକ ମୁଖ୍ୟ ପର୍ବ ହୋଇଥିବାରୁ ପୂର ପଲ୍ଲୀ ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ସହରର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁଠାରେ ଉତ୍ସବର ମାହୋଲ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ତିନି ଦିନ ଯାଏଁ ଘରେ ଘରେ ଜମିଥାଏ ପିଠା ପଣାର ଆସର । ରଜ ପର୍ବକୁ ନେଇ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ଯେ, ରାଜସ୍ୱାଲା ଅର୍ଥାତ୍ ମାସିକ ଋତୁସ୍ରାବ ସମୟରେ ମାଟି ମାଆ ମୌସୁମୀ ଚାଷ ପାଇଁ ନିଜକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଆନ୍ତି । ଏହି ସମୟରେ, ବସୁଧାଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯିବା ସହ ତାଙ୍କର ଶୁଦ୍ଧିକରଣ ମଧ୍ୟ କରାଯାଇଥାଏ ।

ମିଥୁନ ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ଶିଳପୁଆ ପୂଜାର ରହିଛି ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ବ

କୁହାଯାଏ, ଶିଳପୁଆରେ ବସୁଧା ମାଆ ବାସ କରିଥାଆନ୍ତି । ତେଣୁ ଯେଉଁ ସମୟରେ ବସୁଧାଙ୍କର ରତୁସ୍ରାବ ହୋଇଥାଏ ସେ ସମୟରେ ୩ ଦିନ ଯାଏଁ ସିଳପୁଆର ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ ନଥାଏ । ରଜର ଚତୁର୍ଥ ଦିନରେ ଏହାକୁ ପାଣି ଓ କ୍ଷୀର ଦ୍ବାରା ଅଭିଷେକ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହାକୁ ‘ବସୁମତି ସ୍ନାନ’ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ଏହା ପରେ ଶିଳପୁଆରେ ସିନ୍ଦୁର, ଚନ୍ଦନ, ଫଳ, ଫୁଲ, ଧୂପ ଓ ଦୀପ ଅର୍ପଣ କରି ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ । ରଜ ତିନି ଦିନ ଯାଏଁ ଶିଳପୁଆ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଆଦୌ ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ପୂଜା ପାଇଁ ଏହାକୁ  ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ । ମିଥୁନ ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ଶିଳପୁଆ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ବାରା ଅନେକ ସମସ୍ୟା ଦୂର ହେବା ସହ ସମସ୍ତ ମନୋକାମନା ପୂରଣ ହୋଇଥାଏ ।

ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି ଯେ, ଏହି ଦିନ ଗଙ୍ଗା ସ୍ନାନ ପରେ ଶିଳପୁଆ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ବାରା ମହିଳା ମାନଙ୍କୁ ସନ୍ତାନ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ । ସେହିପରି ଯେଉଁ ଯୁବତୀଙ୍କର ବିବାହ ନେଇ ସମସ୍ୟା ଲାଗି ରହିଛି ସେମାନେ ଆଜିର ଏହି ପବିତ୍ର ଦିନରେ ସିଳପୁଆକୁ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ବାରା ମନ ମୁତାବିକ ବର ମିଳିଥାଏ । ଏଥିସହ ଏହି ଦିନ ପୂର୍ବ ପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳି ଅର୍ପଣ କରାଯାଇଥାଏ ।

(Disclaimer: ଏଠାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ସୂଚନା ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ଓ ସାଧାରଣ ଅନୁମାନ ଉପରେ ଆଧାରିତ। କେବଳ ସୂଚନା ପାଇଁ ଦିଆଯାଇଛି। ZEE ODISHA NEWS ଏହା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ନାହିଁ। କୌଣସି ଉପାୟ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବିଷୟର ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରି ନିଶ୍ଚିତ ହୁଅନ୍ତୁ।)