પૃથ્વી પર મહાસંક્ટ! અરબો એટમ બોમ્બ એક સાથે ફૂટશે! સૂર્ય પર થનાર છે સૌથી મોટો ધમાકો

Science News in Hindi: સૂર્યમાંથી આવતા સૌર તોફાનો અને સૌર જ્વાળાઓથી તો આપણે સારી રીતે વાકેફ છીએ. પરંતુ સૂર્યની સપાટી પર એક એવી ઘટના બનવાની છે જે હજારો વર્ષોમાં એક જ વાર બને તેવું માનવામાં આવતું હતું. આને 'સુપર ફ્લેર્સ' કહેવામાં આવે છે. આ સૂર્યની સપાટી પર આવતા 'સૌર જ્વાળાઓ' કરતાં હજારો ગણા વધુ શક્તિશાળી છે. એક સુપર ફ્લેયરમાં અબજો એટમ બોમ્બની સમકક્ષ શક્તિ હોય છે. એક નવા અભ્યાસમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે સુપરફ્લેર હજારો વર્ષોમાં નથી, પરંતુ 100 વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર થાય છે. આ સંશોધન મુજબ સૂર્ય પર આવો સુપરફ્લેર થવાનો છે અને તે પૃથ્વીની સંચાર વ્યવસ્થા માટે મોટો ખતરો ઉભો કરી શકે છે.

સૂર્ય જેવા હજારો તારાઓના અભ્યાસનું પરિણામ
શુક્રવારે 'સાયન્સ' જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા અભ્યાસના સંશોધકો સૂર્ય જેવા 56 હજાર તારાઓનું વિશ્લેષણ કરીને આ નિષ્કર્ષ પર પહોંચ્યા છે. સોલર ફ્લેયર્સમાં જ હાઈ એનર્જીવાળા રેડિએશન હોય છે, તેનાથી ધરતી પર કોમ્યુનિકેશન સિસ્ટમ અને પાવર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને નુકસાન થાય છે. એવામાં તેનાથી હજારો ગણા વધુ શક્તિશાળી સુપર ફ્લેયરના આગમનથી થયેલા નુકસાનનો અંદાજ જ લગાવી શકાય છે.

સૌર જ્વાળાઓ શું હોય છે?
સૂર્ય અસલમાં ખુબ જ ગરમ પ્લાઝ્માની એક વિશાળ બોલ છે, જેમાં આવેશિત આર્યન તેની સપાટી પર ફરે છે અને શક્તિશાળી ચુંબકીય ક્ષેત્ર બનાવે છે. ચુંબકીય-ક્ષેત્ર રેખાઓ એકબીજાને પાર કરી શકતી ન હોવાથી, કેટલીકવાર આ ક્ષેત્રો અચાનક એકબીજા સાથે જોડાય છે અને સૌર જ્વાળાઓ તરીકે ઓળખાતા કિરણોત્સર્ગના વિસ્ફોટોને ટ્રિગર કરે છે. આ ક્યારેક આપત્તિજનક કોરોનલ માસ ઇજેક્શન (CMEs) સાથે હોય છે.

ધરતી તરફ આવ્યું તો...
જો આ વિસ્ફોટો પૃથ્વી તરફ આવ્યા તો, ફ્લેયર્સમાંથી નીકળનાર એક્સ રે અને અલ્ટ્રાવાયલેટ રેડિએશન ઉફરી વાયુમંડળના પરમાણુઓના ઈલેક્ટ્રોનોને ઉડાવી દે છે, જેનાથી એક આયનિત સ્ક્રીન બને છે. આ સ્ક્રીનના કારણે હાઈ ફિકવન્સીવાળા રેડિયો તરંગો અથડાઈને પાછા આવી શકતા નથી, જેનાથી રેડિયો બ્લેકઆઉટ થઈ જાય છે. આ બ્લેકઆઉટ જ્વાળાના સમય સૂર્ય દ્વારા પ્રકાશિત વિસ્તારોમાં થાય છે અને એક અથવા તો બે કલાક સુધી ચાલે છે.