Gratuity: કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરનારાઓને પણ મળે છે ગ્રેજ્યુઈટી! કાયદા મુજબ કેવી રીતે કરવો દાવો?

Gratuity Rules: ગ્રેચ્યુઈટી વિશે મોટાભાગના લોકો જાણે છે કે ગ્રેચ્યુઈટી સરકારી અને ખાનગી ક્ષેત્રના કર્મચારીઓને ચૂકવવામાં આવે છે, હવે પ્રશ્ન એ થાય છે કે શું કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરતા કર્મચારીઓને પણ ગ્રેચ્યુઇટી ચૂકવવામાં આવે છે. શું તેમની ગ્રેચ્યુઈટી અન્ય કર્મચારીઓ કરતા અલગ છે?

જ્યારે એક્સપર્ટ પાસેથી આ વિશે જાણ્યું તો ઘણી રસપ્રદ માહિતી સામે આવી. કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરતા લોકો માટે પણ ગ્રેચ્યુઈટી એક્ટમાં જોગવાઈ કરવામાં આવી હોવાનું જાણવા મળ્યું હતું. આ સાથે હાઈકોર્ટનો નિર્ણય પણ તેમના પક્ષમાં આવ્યો છે. એટલું જ નહીં, સરકાર તેમને માત્ર એક વર્ષમાં ગ્રેચ્યુઈટી આપવા માટે કાયદો ઘડવાની તૈયારી કરી રહી છે. કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરનારાઓને પણ નિયત સમય મર્યાદા પછી ગ્રેચ્યુઇટી આપવાની જરૂર છે. 

વર્તમાન કાયદો શું છે-
ગ્રેચ્યુઈટી એક્ટ 1972 જણાવે છે કે જો કોઈ કર્મચારીએ એક એમ્પ્લોયર અથવા કંપની સાથે 5 વર્ષ કે તેથી વધુ સમય સુધી સતત કામ કર્યું હોય, તો તે ગ્રેચ્યુઈટીનો હકદાર છે. કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરનારાઓને પણ આ અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે. જો કે, તે જણાવે છે કે તે જે કંપની માટે કામ કરે છે તેના બદલે, તે કર્મચારીનો જે કામ સાથે કરાર છે તેના માટે તે ગ્રેચ્યુઇટી ચૂકવશે. એટલે કે, જો કોઈ પ્લેસમેન્ટ એજન્સી તેના વતી કંપનીને કોન્ટ્રાક્ટ પર કર્મચારીઓ પ્રદાન કરે છે, તો માત્ર તે એજન્સી નિશ્ચિત સમયગાળા પછી ગ્રેચ્યુઈટી ચૂકવશે.

હાઈકોર્ટનો શું આદેશ છે-
મદ્રાસ હાઈકોર્ટે વર્ષ 2012માં એક કેસમાં ચુકાદો આપ્યો હતો કે જો કોન્ટ્રાક્ટર ગ્રેચ્યુઈટી એક્ટ 1972ની કલમ 21(4) હેઠળ કોન્ટ્રાક્ટ કર્મચારીને ગ્રેચ્યુઈટી ચૂકવવામાં નિષ્ફળ જાય છે, તો મુખ્ય એમ્પ્લોયર એટલે કે કંપની કે જેના માટે કર્મચારી સીધો કામ કરે છે તે કર્મચારીને ગ્રેચ્યુઈટી એક્ટ 1972ની કલમ 4(6d) હેઠળ રકમ ચૂકવશે. જો કે, એમ્પ્લોયરને તેની રકમ કોન્ટ્રાક્ટર કંપની પાસેથી વસૂલ કરવાનો અધિકાર છે...

સરકારની શું તૈયારી છે-
કોન્ટ્રાક્ટ અથવા કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરનારાઓ માટે મોદી સરકાર માત્ર 1 વર્ષમાં ગ્રેચ્યુઈટી આપવાનો કાયદો બનાવી રહી છે. સરકાર દ્વારા ગૃહને આપવામાં આવેલી માહિતી અનુસાર, જો કોન્ટ્રાક્ટ પર કામ કરતા કર્મચારી એક વર્ષ સુધી સતત કંપની અથવા એમ્પ્લોયર સાથે જોડાયેલા રહે છે, તો તેને ગ્રેચ્યુટી ચૂકવવામાં આવશે. આવા કર્મચારીઓને પણ નિયમિત કર્મચારીઓની જેમ સામાજિક સુરક્ષાનો અધિકાર આપવામાં આવશે.