ଦେଶର ପ୍ରଥମ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଓ ତୃତୀୟରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ତେବେ ଜାଣନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କ ନମ୍ବର

President Election: ଦେଶରେ ଏହି ସମୟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ନିର୍ବାଚନକୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି କିନ୍ତୁ ଏହି ଚର୍ଚ୍ଚା ସମୟରେ ଆପଣ ଜାଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଛନ୍ତି କି ଦେଶର ନାଗରିକ ଭାବରେ ଭାରତର ଲୋକମାନେ କେଉଁ ନମ୍ବରରେ ଆସିଥାନ୍ତି? ପ୍ରକୃତରେ, ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ଅନୁଯାୟୀ ପୋଷ୍ଟ ଗୁଡିକୁ ନେଇ ୨୬ ପ୍ରକାର କ୍ୟାଟେଗୋରି ସୃଷ୍ଟି କରାଯାଇଛି ଓ ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ଦେଶର ନାଗରିକଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ତାଲିକାରେ ନମ୍ବର ଦିଆଯାଇଛି । ଏହାକୁ ଏପରି ଭାବରେ ବୁଝନ୍ତୁ ଯେପରି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏହି ସମୟରେ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ନାଗରିକ, ସେହିପରି ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦେଶର ଦ୍ୱିତୀୟ ନାଗରିକ ଅଟନ୍ତି । ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ସ୍ଥାନ ତୃତୀୟ ନମ୍ବରରେ ଆସିଥାନ୍ତି । ସମପରି ୨୬ ପ୍ରକାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପୋଷ୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ନମ୍ବର ଦିଆଯାଇଛି ।

କେଉଁ ନମ୍ବରରେ କିଏ ଆସନ୍ତି?
ଭାରତର ପ୍ରଥମ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି । ଦ୍ୱିତୀୟ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି । ତୃତୀୟ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ । ଚତୁର୍ଥ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ରାଜ୍ୟପାଳ, ସେ ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟର ମଧ୍ୟ ରାଜ୍ୟପାଳ ହୁଅନ୍ତୁ । ପଞ୍ଚମ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ଯଦିଓ ଉପ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମଧ୍ୟ ପଞ୍ଚମ ନାଗରିକ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ସେହିଭଳି ଦେଶର ଷଷ୍ଠ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଓ ଲୋକସଭାର ବାଚସ୍ପତି । ସପ୍ତମ ନାଗରିକଙ୍କ ତାଲିକାରେ କେନ୍ଦ୍ର କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀ, ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଏନଆଇଟିଆଇର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ଆୟୋଗ, ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ, ଲୋକସଭା ଓ ରାଜ୍ୟସଭା ଓ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତା ତଥା ଭାରତ ରତ୍ନ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି । ଭାରତରେ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତମାନେ ଅଷ୍ଟମ ନାଗରିକ ତାଲିକାରେ ଆସନ୍ତି । ନବମ ନାଗରିକ ତାଲିକାରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି, ୟୁପିଏସସିର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ତଥା ଭାରତର କମ୍ପ୍ଟ୍ରୋଲର ଓ ଅଡିଟର ଜେନେରାଲ ଆସିଥାନ୍ତି ।

ରାଜ୍ୟର ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ କେଉଁ ନମ୍ବରରେ ଆସନ୍ତି?
ଦଶ ନମ୍ବରରେ ରାଜ୍ୟସଭାର ଡେପୁଟି ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍, ଉପମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଲୋକସଭାର ଉପ-ବାଚସ୍ପତି, ଏନଆଇଟିଆଇ ଆୟୋଗ ସଦସ୍ୟ ତଥା ରାଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଆସିଛନ୍ତି । ବିଶେଷକରି ସେହି ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ଯେଉଁମାନେ ସୁରକ୍ଷା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପରିଚାଳନା କରନ୍ତି । ଆଟର୍ଣ୍ଣି ଜେନେରାଲ, କ୍ୟାବିନେଟ ସଚିବ ଓ ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର ଏକାଦଶ ନାଗରିକ ଭାବରେ ଆସିଥାନ୍ତି ।

ଯେତେବେଳେ ଦେଶର ଦ୍ୱାଦଶ ନାଗରିକ ବର୍ଗରେ, ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜେନେରାଲ୍ କିମ୍ବା ଏହାର ସମାନ ପଦବୀ ସହିତ ଥିବା ଷ୍ଟାଫ୍ ମୁଖ୍ୟ ଆସନ୍ତି । ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତମାନେ ତ୍ରୟୋଦଶ ସଂଖ୍ୟାର ନାଗରିକ ଭାବରେ ଆସନ୍ତି, ବିଶେଷକରି ସେହି ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତମାନେ ଯେଉଁମାନେ ଭାରତରେ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ । ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ନମ୍ବରରେ ନାଗରିକ ଶ୍ରେଣୀରେ ଅସିଥାଏ, ଏଥିରେ ରାଜ୍ୟ ସଭାପତି ତଥା ରାଜ୍ୟସଭା ବାଚସ୍ପତି ବର୍ଗରେ ଆସିଥାନ୍ତି । ଏହା ସହିତ ହାଇକୋର୍ଟର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ମଧ୍ୟ ଏହି ବର୍ଗରେ ଆସିଛନ୍ତି ।

ସମସ୍ତ କେନ୍ଦ୍ର ଅଞ୍ଚଳର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଓ କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ୧୫  ନମ୍ବର ନାଗରିକ ବର୍ଗରେ ଆସିଥାନ୍ତି । ଯେତେବେଳେ କି ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଜେନେରାଲ୍ ପଦବୀ କିମ୍ବା ସେମାନଙ୍କ ସମକକ୍ଷ ୧୬ ନମ୍ବରରେ ଆସନ୍ତି । ୧୭ ନମ୍ବର ନାଗରିକ ବର୍ଗରେ ସଂଖ୍ୟାଲଘୁ ଆୟୋଗର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍, ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ପାଇଁ ଜାତୀୟ ଆୟୋଗର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍, ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ପାଇଁ ଜାତୀୟ ଆୟୋଗର ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ଆସନ୍ତି । ଏଥି ସହିତ, ରାଜ୍ୟ କ୍ୟାବିନେଟ ମନ୍ତ୍ରୀ, ରାଜ୍ୟ ବିଧାନସଭାର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ତଥା ବାଚସ୍ପତି ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ ୧୮ ନମ୍ବରରେ ଆସିଛନ୍ତି । ୟୁନିଅନ୍ ଟେରିଟୋରୀର ମୁଖ୍ୟ କମିଶନର, ନିଜ ନିଜ କେନ୍ଦ୍ରରେ ଥିବା ରାଜ୍ୟର ଡେପୁଟି ମନ୍ତ୍ରୀ, ୟୁନିଅନ୍ ଟେରିଟୋରୀରେ ବିଧାନ ପରିଷଦର ଡେପୁଟି ସ୍ପିକର ଓ ଦିଲ୍ଲୀର ମହାନଗର ନିଗମର ଡେପୁଟି ସ୍ପିକରଙ୍କୁ ଦେଶର ଉନବିଂଶ ନାଗରିକ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ କି ରାଜ୍ୟସଭାର ସଭାପତି ତଥା ଡେପୁଟି ଚେୟାରମ୍ୟାନ୍ ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ ବିଂଶତମ ସ୍ଥାନର ନାଗରିକତ୍ୱ ବର୍ଗରେ ଆସିଥାନ୍ତି ।

ଭାରତର ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ କ'ଣ ରହିଛି ନମ୍ବର?
ଆପଣ ଜାଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବେ ଯେ ଦେଶର ସାଂସଦମାନେ ଟପ୍ -୨୦  ରେ ନାହାଁନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଦେଶର ଏକବିଂଶ ନାଗରିକ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପାଇଛନ୍ତି । ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକର ଡେପୁଟି ମନ୍ତ୍ରୀମାନେ ନିଜ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ ୨୨ ତମ ନାଗରିକ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ କି ୨୩ ତମ ସାଧାରଣ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ସେନା କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ, ଆର୍ମି କମାଣ୍ଡର ଓ ତାଙ୍କ ପଦବୀ ସହିତ ସମାନ ଅଧିକାରୀ । ୨୪ ତମ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ଲେଫ୍ଟନାଣ୍ଟ ଗଭର୍ଣ୍ଣର, ୨୫ ତମ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ସଚିବ ଓ ୨୬ ତମ ନାଗରିକ ହେଉଛନ୍ତି ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଯୁଗ୍ମ ସଚିବ ଏବଂ ଏହାର ସମାନ ପଦବୀରେ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତି । କହିରଖୁଛୁ ଯେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ କୌଣସି ସ୍ପଷ୍ଟ ସଂଖ୍ୟା ସ୍ଥିର କରାଯାଇ ନାହିଁ । ତେବେ ସାଧାରଣ ନାଗରିକମାନେ ୨୭ ନମ୍ବରର ଦେଶର ନାଗରିକ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ? ଯଦିଓ, ୨୭ ନମ୍ବର ବର୍ଗର ନାଗରିକତ୍ୱ ପାଇଁ ସମ୍ବିଧାନରେ କୌଣସି ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ ।

ଏହା ବି ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ କେତେ ଲୋକ ପାଇଛନ୍ତି ସରକାରୀ ଚାକିରି? ସଂସଦରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଲେ ଏହି ଜବାବ