વર્લ્ડ ફોટોગ્રાફી ડેઃ દુનિયાની કેટલીક યાદગાર તસવીરો, જે ક્યારેય ભુલાશે નહીં

આ ફોટો 1946માં લાઈફ મેગેઝીનની પ્રથમ મહિલા ફોટોગ્રાફર માર્ગારેટ બુરકે-વ્હાઈટ દ્વારા ખેંચવામાં આવ્યો હતો. એ સમયે આજના જેવા અત્યાધુનિક કેમેરા ન હતા. આથી, ટેક્નિકલ ગરબડના કારણે બે નિષ્ફળ પ્રયાસ પછી માર્ગારેટ આ યાદગાર તસવીર ખેંચવામાં સફળ રહ્યા હતા. આ તસવીર ગાંધીજીના મૃત્યુના બે વર્ષ પહેલાંની છે. 

વિશ્વવિખ્યાત વૈજ્ઞાનિક આલ્બર્ટ આઈન્સીટનના 72મા જન્મદિવસે 1951માં આ ફોટો ખેંચવામાં આવ્યો હતો. ફોટોગ્રાફરે આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટીનને જ્યારે કેમેરા સામે સ્માઈલ કરવાનું કહ્યું ત્યારે તેમણે સ્માઈલ આપવાના બદલે પોતાની લાંબી જીભ બહાર કાઢી હતી. જોકે, ત્યાર પછી આ ફોટો આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટીનના યાદગાર ફોટામાંનો એક બની ગયો હતો. આલ્બર્ટ આઈન્સ્ટીનને પણ આ ફોટો એટલો ગમી ગયો કે તેમણે ફોટોગ્રાફર પાસે આ ફોટાની 9 કોપી મગાવી હતી.  

વર્ષ 1947માં બ્રિટિશ શાસનમાંથી આઝાદી મળ્યા પછી હિન્દુસ્તાનના ભારત અને પાકિસ્તાન એમ બે ભાગલા પડ્યા હતા. એ સમયે પાકિસ્તાનમાં રહેવા જવા માગતા લોકો ટ્રેનમાં બેસીને પાકિસ્તાન તરફ રવાના થયા હતા, જ્યારે ભારતમાં રહેવા માગતા લોકો પાકિસ્તાનથી ટ્રેનમાં બેસીને ભારત આવતા હતા. 1947માં ભાગલા સમયની આ યાદગાર તસવીર ઘણું બધું કહી જાય છે. 

હોલિવૂડની અભિનેત્રી મેરિલીન મુનરોની 1954માં ન્યૂયોર્ક સિટીના સબવેના ગેટ પાસે ખેંચવામાં આવેલી આ તસવીર સમગ્ર વિશ્વની યાદગાર તસવીરોમાંની એક છે. ઉલ્લેખનીય છે કે, મેરિલીન મુનરો હોલિવૂડની સેક્સ સિમ્બોલ કહેવાતી હતી અને તેના જેવી લોકપ્રિયતા હજુ સુધી હોલિવૂડની એક પણ અભિનેત્રી મેળવી શકી નથી. 

સુદાનમાં દુષ્કાળના કારણે જે ભુખમરો અને ગરીબી ફેલાઈ હતી તેની વાસ્તવિક્તા દર્શાવતી આ તસવીર છે. 1993માં દક્ષિણ આફ્રિકાના ફોટોજર્નાલિસ્ટ કેવિન કાર્ટર દ્વારા ખેંચવામાં આવેલી આ તસવીરને વિશ્વવિખ્યાત પુલિત્ઝર પ્રાઈઝ મળ્યું હતું.   

ચીનની પીપલ્સ લિબરેશન આર્મીએ 1989માં બિજિંગના ટિયાનમેન સ્ક્વેર ખાતે વિરોધ પ્રદર્શન કરી રહેલા હજારો વિદ્યાર્થીઓ ટેન્કો ચડાવી દીધી હતી અને તેમાં અસંખ્ય વિદ્યાર્થીઓના મોત થયા હતા. આ ઘટના સમયે 5 ફોટોગ્રાફર હાજર હતા. ફોટામાં એક પ્રદર્શનકારી કોઈ પણ પ્રકારના ભય વગર ટેન્કની સામે ઊભો રહી ગયો છે. 'ટેન્ક મેન' તરીકે તસવીર પ્રખ્યાત થઈ હતી, જેને ન્યૂઝ વિકના ફોટોગ્રાફર ચાર્લી કોલેએ ખેંચી હતી. આ તસવીરને 'વર્લ્ડ પ્રેસ ફોટો એવોર્ડ' મળ્યો હતો.   

3 ડિસેમ્બર, 1984ના રોજ ભોપાલમાં થયેલી 'ગેસ દુર્ઘટના' દેશ કે દુનિયા ભુલી નથી. આજે પણ ભોપાલ ગેસ દુર્ઘટનાના પીડિતો આ ભયાવહ ઘટનાને યાદ કરતા રડી પડે છે. એ સમયે ખેંચવામાં આવેલો ફોટો એ દુર્ઘટનાની સાક્ષી પુરે છે.   

સમગ્ર વિશ્વમાં આતંકવાદ નામનો દૈત્ય ગમે ત્યારે અને ગમે ત્યાં નિર્દોષ લોકોને ભોગ બનાવે છે. આવી જ આ એક તસવીર છે. અફઘાનિસ્તાનમાં એક આતંકવાદી હુમલામાં અસંખ્ય બાળકો અને મહિલાઓ ઘાયલ થઈ હતી. આવા જ એક નાનકડા ભુલકાને પ્રાથમિક સુરક્ષા આપ્યા પછી એમ્બ્યુલન્સ તરફ લઈને દોડી રહેલો એક સુરક્ષા કર્મચારી આ તસવીરમાં દેખાઈ રહ્યો છે.   

વર્ષ 2015માં સીરિયાના બાળક અયલાનની આ તસવીરે દુનિયાભરના લોકોને હચમચાવી નાખ્યા હતા. સમુદ્રના કિનારે પેટના બળે મૃત્યુ પામેલા બાળકના આ ફોટોએ દુનિયાભરના લોકોને રડાવી દીધા હતા. સીરિયામાં ગૃહયુદ્ધના કારણે પલાયન કરી રહેલા લોકોની હોડી ડૂબી જવાના કારણે અનેક લોકો સમુદ્રમાં ડુબી ગયા હતા. ડુબી ગયેલા લોકોમાં આ બાળક પણ હતો, જેનું શબ બીજા દિવસે સમુદ્ર કિનારે મળ્યું હતું. 

અમેરિકાના વિશ્વવિખ્યાત વર્લ્ડ ટ્રેડ સેન્ટર પર થયેલો આતંકવાદી હુમલો આજે પણ એક યાદગાર ઘટના છે. વિમાનમાં આરડીએક્સ ભરીને આ ટ્વીન ટાવરમાં ઘુસાડી દેવાયું હતું, જેના કારણે બંને ટાવર ધ્વસ્ત થઈ ગયા હતા. આ ઘટનાથી સમગ્ર દુનિયા સ્તબ્ધ થઈ ગઈ હતી. 11 સપ્ટેમ્બર, 2001ના રોજ થયેલા આ હુમલામાં અસંખ્ય લોકોનાં મોત થયા હતા.

વર્લ્ડ ટ્રેડ સેન્ટર પર થયેલો આતંકવાદી હુમલો સમગ્ર વિશ્વમાં '9/11 એટેક' તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ હુમલામાં એક વ્યક્તિએ બિલ્ડિંગમાંથી જ નીચે છલાંગ લગાવી હતી, જેની તસવીર કોઈ અજાણી વ્યક્તિના કેમેરામાં ઝીલાઈ ગઈ હતી.   

અમેરિકાના વર્લ્ડ ટ્રેડ સેન્ડર પર 2001માં થયેલા આતંકવાદી હુમલાની જવાબદારી ઓસામા બિન લાદેનના આતંકવાદી સંગઠને સ્વીકારી હતી. આથી અમેરિકાએ ઓસામા બિન લાદેનને શોધવા માટે આકાશ પાતાળ એક કરી નાખ્યા હતા. આખરે, 2011માં અમેરિકાની નેવી સીલે એક વિશેષ ઓપરેશનમાં ઓસામા બિન લાદેનને મારી નાખ્યો હતો. અમેરિકાના ઈતિહાસની આ અત્યંત ગંભીર ઘટના હતી અને આ ઘટનાને એ સમયના રાષ્ટ્રપતિ બરાક ઓબામા અને નેશનલ સિક્યોરિટી ટીમના સભ્યો જોઈ રહ્યા હતા. વ્હાઈટ હાઉસના ફોટોગ્રાફ પીટ સોઝાએ આ તસવીર ખેંચી હતી.