प्रजासत्ताक दिन सर्वप्रथम 26 जानेवारी 1950 रोजी साजरा करण्यात आला. त्यानंतर दरवर्षी हा दिवस साजरा केला जाऊ लागला. दरवर्षी प्रजासत्ताक दिनानिमित्त राजपथावर तिरंगा फडकवला जातो.

तर स्वातंत्र्यदिनी लाल किल्ल्यावर तिरंगा फडकवला जातो. राष्ट्रीय दिनी ध्वज फडकावण्यातील फरक तुम्हा दोघांना माहीत आहे का?

स्वातंत्र्यदिनी, ध्वज प्रथम खालून दोरी ओढून वर उचलला जातो आणि नंतर फडकवला जातो. याला ध्वजारोहण म्हणतात. स्वातंत्र्य दिनाच्या निमित्त पंतप्रधानांच्या हस्ते ध्वजारोहण केले जाते.

याामागचा इतिहास म्हणजे भारताला स्वातंत्र्य मिळाल्यावर ब्रिटीश सरकारने आपला झेंडा खाली उतरवला आणि भारताचा ध्वज वर फडकवला.

26 जानेवारीला प्रजासत्ताक दिनानिमित्त ध्वज आधीच बांधला जातो आणि फडकवला जातो आणि याला ध्वजवंदन म्हणजे ध्वज फडकवला असे म्हणतात.

26 जानेवारी 1950 रोजी देशाची राज्यघटना लागू झाली, त्यामुळेच देशाचा घटनात्मक प्रमुख ध्वज फडकवतो. त्यामुळेच राष्ट्रपती द्रौपदी मुर्मू यावेळी ध्वज फडकवणार आहेत.

प्रजासत्ताक दिनानिमित्त इतर देशांतील राजकारण्यांना आमंत्रित केले जाते, तर स्वातंत्र्य दिनानिमित्त असे होत नाही. यावर्षी प्रजासत्ताक दिनी फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन प्रमुख पाहुणे म्हणून भारताला भेट देणार आहेत.